Απαντάει η Χριστίνα Δουκάκη, Κτηνίατρος
Ζωοανθρωπονόσοι.
Νοσήματα που μπορεί να μεταφέρουν εξωτικά ζώα σε ανθρώπους
Δεν είναι λίγες οι φορές που ως κτηνίατρος έρχομαι αντιμέτωπη με το ερώτημα των περισσοτέρων ιδιοκτητών ως προς τις αρρώστιες που μπορεί να μεταφέρει ένα εξωτικό ζώο στους ίδιους ή στα παιδιά τους. Δυστυχώς λανθασμένα επικρατεί η άποψη ότι τα ζώα είναι φορείς αρρωστιών και επομένως βλαβερά προς την υγεία μας ή ακόμα πως το ζώο μας είναι καλύτερα να μη βγαίνει εκτός σπιτιού ή κλουβιού για να μην κολλήσει καμία αρρώστια!
Όπως οι παιδίατροι, έτσι και οι κτηνίατροι, πρέπει να είμαστε σε θέση να εξηγήσουμε, να καθοδηγήσουμε και να υποδείξουμε τους καλύτερους τρόπους υγιεινής στη σχέση ιδιοκτήτη – κατοικίδιου, καθώς και να ενημερώσουμε για τυχόν μεταδοτικά και μη νοσήματα που μπορεί να παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια ζωής του ζώου μας και όχι να αφήνουμε άλυτα ερωτήματα να αιωρούνται και πιθανόν να οδηγήσουν σε λάθος κρίσεις.
Οι κανόνες υγιεινής είναι το Α και το Ω, τόσο για την ευζωία του κατοικίδιου μας, αλλά και για εμάς τους ίδιους και το χώρο στον οποίο συστεγαζόμαστε μαζί του! Αν το κλουβί ενός ζώου, οι τροφοθήκες του, οι ποτίστρες του και το υπόστρωμά του δεν αλλάζονται και πλένονται τακτικά, τότε λόγω των περιττωμάτων και της υγρασίας που δημιουργείται, αναπτύσσονται μικρόβια και μύκητες.
Οι μικροοργανισμοί αυτοί θα είναι πρώτα επιβλαβείς για το ίδιο το ζώο και μετέπειτα και για εμάς τους ίδιους, είτε λόγω της αφόρητης μυρωδιάς, αλλά και της επιμόλυνσης του περιβάλλοντος στο οποίο συνυπάρχουμε.
Επομένως δε θα φταίει το ζώο για κάποια τυχόν «αρρώστια», αλλά εμείς οι ίδιοι που δε σεβαστήκαμε τους κανόνες υγιεινής!
Ένα άλλο σημαντικό θέμα μόλυνσης είναι αυτό των μυκήτων. Οι μύκητες είναι παθογόνοι μικροοργανισμοί που δεν έχουν συγκεκριμένο ξενιστή, με αποτέλεσμα και ο άνθρωπος να μπορεί να τους μεταδώσει στο ζώο, αλλά και το ζώο στον άνθρωπο. Στην παρουσία δερματικών αλλοιώσεων είτε στον άνθρωπο είτε στο ζώο συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας και με βάση τις οδηγίες του ακολουθούμε την αντίστοιχη θεραπεία.
Τα εξωπαράσιτα των ζώων (π.χ. ψύλλοι ή ακάρεα), αλλά και των ανθρώπων (π.χ. ψείρες), δε μεταδίδονται σε άλλο είδος.
Επομένως, οι ψείρες του ανθρώπου δε θα πάνε στο ζώο, ούτε οι ψύλλοι στον άνθρωπο. Γνωρίζουμε βέβαια συμβάντα όπου ψύλλος έχει τσιμπήσει άνθρωπο, αλλά αυτό είναι τυχαίο συμβάν και συμβαίνει μόνο, αν το περιβάλλον είναι πολύ βεβαρημένο, όπου και πάλι έχει να κάνει με τους κανόνες υγιεινής, καθώς επίσης και με την ενημέρωση του ιδιοκτήτη για τον τακτά χορηγούμενο αποπαρασιτισμό του κατοικίδιου του!
Ιογενείς αρρώστιες που να μεταφέρονται από τα ζώα στον άνθρωπο, όπως η γρίπη των πτηνών, είναι εξαιρετικά σπάνιες και δεν εμφανίζονται στα κατοικίδια, αλλά στα άγρια ζώα. Τα περισσότερα ιογενή νοσήματα παρουσιάζονται μόνο στο συγκεκριμένο είδος ζώου και είναι επιβλαβή στη μεταξύ τους μετάδοση και δε μεταδίδονται στον άνθρωπο! Σε αυτές τις περιπτώσεις λοιπόν, ανάλογα με τη διάγνωση του κτηνιάτρου, πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για να προφυλάξουμε τα ίδια τα ζώα από το να νοσήσουν. Η ζημία στον άνθρωπο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι οικονομική και όχι θέμα υγείας!
Από την άλλη μεριά όμως υπάρχουν και ανθρωπογενή ιογενή νοσήματα που μπορεί να αποβούν επιβλαβή για ένα ζώο, μέχρι και να του προξενήσουν το θάνατο, όπως ο επιχείλιος έρπης που είναι θανατηφόρος στις μαϊμούδες!
Όσον αφορά τις βακτηριακές λοιμώξεις και εδώ έχουμε να κάνουμε με μη συγκεκριμένου είδους νοσήματα! Μια βακτηριακή φλεγμονή ζώου ή ανθρώπου μπορεί να μεταφερθεί και στα δυο είδη, όπου και πάλι σημαντικοί είναι οι κανόνες υγιεινής.
Σημαντικό παράγοντα στη συγκεκριμένη περίπτωση, διαδραματίζει και το ανοσολογικό στάδιο του ατόμου, μιας και τα πολύ νεαρά αλλά και τα υπερήλικα άτομα, είναι τα πιο ευάλωτα.
Συνοψίζοντας, οι πιθανότητες μετάδοσης νοσήματος από ένα κατοικίδιο ζώο, που βρίσκεται υπό καλές συνθήκες διαβίωσης, με τακτικούς κτηνιατρικούς ελέγχους και ακολουθώντας ένα ετήσιο εμβολιακό και αποπαρασιτικό πλάνο πρόληψης, είναι ελάχιστες. Οι πιθανότητες αυτές αυξάνονται όμως, αν αυτό το ζώο βρίσκεται σε περιβάλλον υπό κακές συνθήκες υγιεινής, δεν ακολουθεί κανένα πλάνο ετήσιου εμβολιασμού/αποπαρασιτισμού και οι ιδιοκτήτες δεν είναι ορθά ενημερωμένοι για την ευζωία του!
Τέλος, και εμείς είμαστε πηγές μικροβίων όχι μόνο για τους συνανθρώπους μας, αλλά και για τα ζώα μας επίσης!
