Γράφει η Μarilyn Peters, Bsc, Msc, Eιδικός συμπεριφοράς (BSc Biological Sciences: Cell and Molecular – MSc Applied Animal Behaviour and Animal Welfare)
Τα κουνέλια είναι αξιολάτρευτα, ευφυέστατα και ιδανικά κατοικίδια. Εκπαιδεύονται, δημιουργούν δυνατούς δεσμούς και συνεπώς ανεπτυγμένη επικοινωνία με τον κηδεμόνα τους. Τα κουνέλια μπορούν να μάθουν πολλές εντολές, παρόμοιες με αυτές του σκύλου, όπως “έλα”, “στάσου”, “σούζα”, “πήδα” και πολλά άλλα τρικ, προσφέροντας άπειρες ώρες διασκέδασης και χαράς στον άνθρωπό τους.
Γιατί να εκπαιδευτεί ένα κουνέλι;
Παρ’ όλο που τα κουνέλια είναι τα τρίτα στη σειρά πιο δημοφιλή κατοικίδια σε αρκετές χώρες του εξωτερικού, ελάχιστα από αυτά είναι εκπαιδευμένα. Αυτό συμβαίνει, λόγω του ότι είναι μικρά σε μέγεθος και στο γεγονός ότι βρίσκονται ακόμα στην ανθρώπινη διατροφική αλυσίδα. Βάσει των παραπάνω, θεωρούνται από πολλούς αναλώσιμα, χωρίς συναισθήματα και δικαιώματα, και, συνεπώς, πιστεύεται ότι δεν κατέχουν τη γνωστική ικανότητα να εκπαιδευτούν.
Η εκπαίδευση έχει τα ίδια οφέλη σε όλα τα ζώα. Παρέχει τη δυνατότητα ενός πιο ισχυρού δεσμού και μίας πιο καθαρής επικοινωνίας, διότι προσφέρει στον άνθρωπο, κυρίως, έναν οικείο τρόπο ώστε να περάσει μηνύματα στο μικρό του φίλο, που αφορούν στη συμπεριφορά του σε διάφορες καταστάσεις στην καθημερινότητά τους.
Επίσης, το κατοικίδιο με τη σειρά του, μπορεί να ανταποκριθεί θετικά και να ικανοποιήσει τον κηδεμόνα του, μειώνοντας το στρες και τη σύγχυση που δημιουργείται όταν δεν γνωρίζει τι ζητάει ο άνθρωπός του από το ίδιο. Επιπλέον, προσφέρει διασκέδαση, καθώς και σωματική και νοητική εκτόνωση, μέσα στην ως επί το πλείστον, μονότονη ζωή στο ανθρώπινο σπίτι. Γι’ αυτούς τους λόγους, η συστηματική εκπαίδευση θεωρείται πολύ σημαντική, διότι αυξάνει τη γενικότερη ευζωία του κατοικίδιου.
Step by Step εκπαίδευση:
Όπως όλα τα ζώα, έτσι και τα κουνελάκια εκπαιδεύονται εύκολα, με την προϋπόθεση ότι έχουν σχέση εμπιστοσύνης με τον κηδεμόνα τους και ότι ζουν σωστά και ευτυχισμένα, δίχως στρες. Αν δεν υπάρχουν αυτά τα βασικά στοιχεία, τότε ο πρωτεύων στόχος είναι να επιτευχθούν τα παραπάνω και ύστερα να ξεκινήσει η εκμάθηση εντολών.
1ο Βήμα: Ελευθερία
Δυστυχώς, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό κουνελιών περνά το μεγαλύτερο μέρος της μέρας του σε ένα μικρό κλουβί, με ελάχιστη ή μηδαμινή σωματική ή νοητική άσκηση και κακή διατροφή. Υπό αυτές τις συνθήκες, όλες οι δυνατότητες του κουνελιού πάνε χαμένες και ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατή η ανάπτυξη επικοινωνίας με τον άνθρωπο. Είναι αδύνατο για οποιοδήποτε πλάσμα να εκφραστεί ελεύθερα και να δείξει τις ικανότητές του, όταν δεν βρίσκεται σε καλή σωματική και ψυχολογική κατάσταση. Οπότε, το πρώτο βήμα στην εκπαίδευση ενός κουνελιού είναι να του παρέχουμε ελευθερία. Αυτό σημαίνει: αντικατάσταση του κλουβιού με περίφραξη τύπου πάρκου (όπως των κουταβιών), με τουλάχιστον τρεις ώρες ελευθερία την ημέρα, εκτός του χώρου του, χωρίς κάποιον περιορισμό.
2ο Βήμα: Ανάπτυξη σχέσης
Μέσω της εμπιστοσύνης, το κουνέλι έχει τη διάθεση να ακολουθήσει τον κηδεμόνα του, αφού του περνάμε το μήνυμα ότι με την παρουσία του ανθρώπου συμβαίνουν όμορφα και ενδιαφέροντα για εκείνο πράγματα. Οπότε είναι αναγκαίο να διαθέσουμε χρόνο στην ανάπτυξη της σχέσης μας. Πρέπει να περνάμε κάθε μέρα ποιοτικό χρόνο με το κουνέλι μας, καθισμένοι στο πάτωμα μαζί του, δίνοντάς του αγαπημένες λιχουδιές, μιλώντας του γλυκά και αφήνοντάς το να μας περιεργαστεί με τους δικούς του ρυθμούς. Δεν πιέζουμε την επαφή, διότι αυτό θα κάνει το κουνέλι μας να οπισθοχωρήσει και να δυσανασχετήσει. Αυτό το βήμα θα χρειαστεί υπομονή. Μόνο όταν το κουνέλι σας νιώθει καλά και δείχνει ενθουσιασμό με την παρουσία σας μπορείτε να συνεχίσετε στο 3ο βήμα.
3ο Βήμα: Δημιουργία συσχετισμού ‘κλικ’ = λιχουδιά
Γι’ αυτό το βήμα θα χρειαστείτε κομματάκια από λαχταριστές λιχουδιές και ένα κλίκερ (ίδιο με αυτό που χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση σκύλων). Με το κλίκερ θα μάθετε στο κουνέλι σας ότι ‘κλικ’ = λιχουδιά, για να ξέρει ότι όποτε το ακούει θα παίρνει επιβράβευση. Με αυτόν τον τρόπο, θα επικοινωνείτε κάθε φορά την επιτυχία του. Έτσι θα του λέτε ότι έκανε κάτι καλό. Αρχικά, θα κάνετε ‘κλικ’ με το ένα χέρι και αμέσως θα του δίνετε λιχουδιά με το άλλο. Θα το κάνετε αυτό αρκετές φορές, ώστε να γίνει ο συσχετισμός στο μυαλό του.
4ο Βήμα: Εκπαίδευση σε στόχο (Target Training)
Γι’ αυτό το βήμα θα χρειαστείτε ένα ραβδί (περίπου 30 εκατοστά). Στη μία άκρη τοποθετήστε ένα αφρολέξ μπαλάκι (παιχνίδι γάτας). Αυτό το ραβδί θα γίνει ο στόχος που θα μάθετε στο κουνέλι σας να ακολουθεί, έτσι ώστε να μπορείτε να το καθοδηγείτε δείχνοντάς του ακριβώς τι θέλετε από εκείνο. Κρατήστε το 2-3 εκατοστά από τη μύτη του, με την μπάλα να έχει φορά προς το κουνέλι σας. Η περιέργειά του θα το κάνει να κινηθεί προς το μέρος του για να το μυρίσει και να το περιεργαστεί. Θα το ακουμπήσει με τη μύτη του. ΜΟΛΙΣ το ακουμπήσει κάντε ένα ‘κλικ’ και του δώστε του λιχουδιά. Επαναλάβετε αρκετές φορές. Όταν αρχίσει να το κάνει αυτόματα, μπορείτε να αλλάζετε τη θέση του στόχου, δεξιά ή αριστερά.
5ο Βήμα: Ακολουθώ το στόχο
Τώρα που έχει μάθει να προσεγγίζει γρήγορα το στόχο, μπορείτε σταδιακά να προσθέσετε απόσταση και κατεύθυνση. Κρατήστε τώρα το ραβδί πιο μακριά από τη μύτη του, σε διάφορες κατευθύνσεις. Μην ξεχνάτε κάθε φορά που ακουμπά το στόχο να κάνετε ‘κλικ’ και να το επιβραβεύετε. Όταν το κουνέλι θα έρχεται σε μεγαλύτερες αποστάσεις, το επόμενο στάδιο είναι να το κάνετε να ακολουθήσει το στόχο εν κινήσει. Αυτό θα το καταφέρετε ως εξής: Καθώς έρχεται να ακουμπήσει το ραβδί με τη μύτη του, μεταφέρετε λίγο το στόχο πιο μακριά, ώστε να κάνει ένα παραπάνω βήμα για να το ακουμπήσει. Επαναλάβετε αρκετές φορές. Ύστερα, μπορείτε να αυξήσετε σταδιακά τα βήματα που πρέπει να κάνει ώστε να το φτάσει.
6ο Βήμα: “Twist”
Το πρώτο τρικ που μπορείτε να του μάθετε είναι το “twist”. Πολύ απλά, καθώς ακολουθεί το στόχο, κινήστε το κυκλικά προς τα δεξιά προσθέτοντας λεκτικά την εντολή “twist”. Θα το ακολουθήσει κάνοντας έναν κύκλο γύρω από τον εαυτό του. Εκεί κάνετε ‘κλικ’ και επιβραβεύετε (μην αμελείτε να επιβραβεύετε συχνά, ώστε να μη χάσει το κουνέλι σας ενθουσιασμό του). Μπορείτε να κάνετε το ίδιο και από την αντίθετη φορά, χρησιμοποιώντας κάποια άλλη εντολή ή διαχωρίζοντας τις κατευθύνσεις, π.χ., “twist δεξιά” και “twist αριστερά”.
Ακολουθώντας αυτά τα πολύ απλά βήματα, έχετε πλέον ένα εκπαιδευμένο κουνέλι και έτοιμο να μάθει ό,τι άλλο έχετε τη διάθεση να του διδάξετε. Καλή συνέχεια!