Υπεύθυνη κηδεμονία ζώων: Ενσυναίσθηση και αγάπη

 

Στα παραμύθια για να δημιουργήσεις μια ιστορία χρησιμοποιείς επτά δομικά στοιχεία. Χρειάζεσαι έναν ήρωα, έναν τόπο να διαδραματίζεται η ιστορία, έναν σκοπό ζωής, έναν εχθρό, έναν σύμμαχο, ένα μαγικό αντικείμενο και φυσικά το τέλος της ιστορίας.

Γράφει η Κατερίνα Παπαποστόλου, Εκπαιδευτικός- Ζωοθεραπεύτρια, Εκπαιδεύτρια Σκύλων, Συγγραφέας και Ιδρύτρια Ζω.Ε.Σ Πηγή: Σχετικά με τα δομικά στοιχεία παραμυθιού: «Παραμυθοκάρτες», Μάνος Κρόκος- Λιάνα Δενεζάκη, Εκδόσεις Κίτρινο Πατίνι.

Επομένως, ένας αδέσποτος σκύλος στον δρόμο ή σε ένα κλουβί που έχει σκοπό της ζωής του να βρει το παντοτινό του σπίτι, να αντιμετωπίσει όλους τους «κακούς» που θα συναντήσει, έχοντας όμως βοηθό έστω εκείνον τον έναν που αγαπά και σέβεται τα ζώα, με μαγικό αντικείμενο την αγάπη, φτάνει τελικά σε μια οικογένεια που πάντα θα είναι δίπλα του και θα τον αγαπά, είναι ένα παραμύθι με όμορφο τέλος. Εάν όμως στο παραπάνω παραμύθι, αλλάξει ένα και μόνο δομικό στοιχείο όπως θα μπορούσε να είναι εκείνος ο ένας και μοναδικός «φίλος» ο οποίος δεν γύρισε το βλέμμα για να δει τον αδέσποτο σκύλο, τότε αλλάζει και το τέλος της ιστορίας το οποίο γίνεται πολλές φορές πολύ άσχημο.

Αυτό το παράδειγμα έχει να μας διδάξει πολλά μα μας διδάσκει κυρίως πως «ένα βλέμμα» αρκεί για να αλλάξει τη ζωή ενός πλάσματος το οποίο γυρίζει στους δρόμους μόνο, απογοητευμένο, φοβισμένο, πεινασμένο και διψασμένο έχοντας την αίσθηση πως άλλοι δεν το θέλουν, άλλοι το φοβούνται, άλλοι το θεωρούν βρόμικο και επικίνδυνο. Αρκεί έστω μονάχα ένας να αλλάξει τη ζωή ενός αδέσποτου σκύλου, να γίνει ο «κακός» ή ο «καλός» της ιστορίας!

Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, κυρίως τους χειμερινούς μήνες, έχει παρατηρηθεί αύξηση της διάθεσης συγκατοίκησης με ένα ζώο συντροφιάς η οποία ξεκίνησε κυρίως την περίοδο της πανδημίας. Στην Ελλάδα επίσης παρατηρείται το φαινόμενο του να δωρίζονται ζώα κάτι που θα πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσει, καθώς η απόκτηση ενός κατοικίδιου ζώου είναι μια πράξη υπέρτατης ευθύνης, σκέψης και συνειδητής απόφασης. Το να αγαπά κάποιος έναν σκύλο ή μια γάτα δεν τον καθιστά παράλληλα κατάλληλο κηδεμόνα. Ο δρόμος για την υπεύθυνη κηδεμονία είναι μακρύς και αρκετά συχνά επίμονος καθώς απαιτεί να βάλεις πολλές φορές στην άκρη τα προσωπικά σου θέλω και ανάγκες ώστε να προσαρμοστείς σε αυτά που χρειάζεται και θέλει το ζώο το οποίο θα εξαρτάται για όλη του τη ζωή αποκλειστικά από εσένα.

Ένας υπεύθυνος κηδεμόνας ζώου νοιάζεται για την υγεία και την ευημερία του ζώου του κάνοντας πάντα πρόληψη και φροντίζοντας για την κατάλληλη τροφή, την απαραίτητη εκτόνωση, την καθαριότητα και τις τακτικές επισκέψεις στον κτηνίατρο. Φροντίζει για την ψυχική του ηρεμία δημιουργώντας πάντα ασφαλή περιβάλλοντα για το ζώο, την κοινωνικοποίησή του και την ενθάρρυνση της ανάπτυξης των κοινωνικών δεξιοτήτων του, για την εκπαίδευσή του πάντα με αγάπη και υπομονή και χωρίς τη χρήση οποιασδήποτε μορφής βίας.

Παράλληλα, φροντίζει να ενημερωθεί για την αντιμετώπιση ειδικών συνθηκών στις οποίες μπορεί να βρεθεί το αγαπημένο του ζώου πχ αναπηρία λόγω ατυχήματος ή λόγω γηρατειών, καθώς εκεί είναι που ο πιο πιστός του φίλος τον έχει ακόμη περισσότερη ανάγκη. Υπεύθυνη κηδεμονία, εν κατακλείδι, είναι το να κρατάς «το χέρι» στο ζώο που αποφάσισες να ζήσεις μαζί του μέχρι το τέλος, όσο οδυνηρό και αν είναι αυτό.

Η ευαισθησία με την οποία μπορεί να προβεί κανείς σε μια πράξη υιοθεσίας ενός ζώου θα πρέπει να αποτελεί στάση ζωής που μας καλεί να έχουμε ενσυναίσθηση προς τα δικαιώματα και τις ανάγκες των άλλων. Πόσο μάλλον όταν «οι άλλοι» δεν έχουν φωνή για να τα διεκδικήσουν. Οι εποχές που βιώνουμε είναι πολύ σκοτεινές και δύσκολες και οι στιγμές που μοιραζόμαστε με τα ζώα μπορούν να φέρουν τη χαρά και τη γαλήνη στις ζωές μας. Τα ζώα δεν είναι σίγουρα άψυχα δώρα. Είναι ψυχές και συντροφικά όντα που δεν σταματούν να χαρίζουν αφοσίωση και αγάπη αλλά και να μας δείχνουν τον δρόμο της συγχώρεσης και της αποδοχής του διαφορετικού. Δεν είναι αντικείμενα που μπορούμε να πετάξουμε αν κάποια στιγμή τα βαρεθούμε και δεν τα θέλουμε άλλο.

Τα ζώα δεν είναι εκθέματα ούτε ένα μέσο ψυχαγωγίας αλλά και ούτε εκείνα τα πλάσματα στα οποία θα εναποθέσουμε όλες τις δύσκολες και θλιβερές στιγμές μας. Τα ζώα έχουν έναν αρκετά υψηλό δείκτη ενσυναίσθησης, κατανοούν τη θλίψη μας, συμπάσχουν μαζί μας και πολλές φορές δυσκολεύονται να το ξεπεράσουν ακόμη και όταν εμείς γίνουμε απολύτως καλά. Η απόλυτα υπεύθυνη κηδεμονία ενός ζώου απαιτεί ακόμη και τη γνώση του τι θα απογίνει το ζώο αν εμείς πάθουμε κάποιο ατύχημα ή φύγουμε από τη ζωή. Είναι σύνηθες άλλωστε στη χώρα μας να μαθαίνουμε για περιστατικά θανάτων κηδεμόνων των οποίων τα ζώα δεν τα ήθελαν οι συγγενείς και αν δεν υπήρχαν οι ακούραστοι ήρωες εθελοντές σχεδόν όλα θα βρίσκονταν στον δρόμο.

Η απόφαση της συμβίωσης με ένα ζώο περνά από πολλά στάδια στα οποία θα κληθεί κανείς να πάρει πολύ σημαντικές αποφάσεις. Να σιγουρευτεί πως έχει τον απαιτούμενο χρόνο και χώρο στη ζωή του για να βάλει δίπλα του τέσσερις πατούσες, να επιλέξει το κατάλληλο ζώο που ταιριάζει στον τρόπο ζωής του, να υιοθετήσει ένα αδέσποτο ζώο υιοθετώντας παράλληλα και όλες τις θλιβερές μνήμες που ίσως κουβαλάει αλλά χαρίζοντάς του πίσω τη ζωή του, το μεγαλύτερο δώρο, να αγοράσει από νόμιμο εκτροφέα μια συγκεκριμένη φυλή που θέλει για συγκεκριμένους λόγους και πολύ σημαντικό εξίσου να παραμένει μόνιμα ενημερωμένος για τις ανάγκες του ζώου του. Η συμβίωση με έναν τετράποδο φίλο είναι μια συνεχόμενη πορεία λήψεως σημαντικών αποφάσεων για τη ζωή και των δύο που απαιτεί σταθερότητα, αφοσίωση και συνεχή εκπαίδευση, καθώς η ζωή κάθε ζώου έχει μια δυναμική που αλλάζει με την πάροδο των χρόνων μιας και οι συνθήκες ζωής μας αλλάζουν πάντα και τόσο εμείς όσο και τα ζώα μας καλούμαστε να προσαρμοστούμε.

Μια εναλλακτική προσέγγιση πάντως στο θέμα της αντιμετώπισης της επιπόλαιας υιοθεσίας ζώου, θα μπορούσε να ήταν η υποστήριξη φιλοζωικών σκοπών, η παροχή τροφών και φαρμάκων σε όσους φροντίζουν αδέσποτα ζώα που πάντα έχουν ανάγκη, οι επισκέψεις σε καταφύγια για να βγάλει κάποιος βόλτα κάποιο ζώο ή να του κάνει παρέα που την έχει τόση ανάγκη αλλά και η φιλοξενία που είναι μια υπέρτατη πράξη αγάπης και καλοσύνης που βοηθά ταυτόχρονα δύο ζώα. Το ζώο που φεύγει για το προσωρινό σπίτι και εκείνο που μπαίνει στη θέση του για να μπορέσει και εκείνο κάποια μέρα να βρει τη δική του οικογένεια.

Σε μια Ελλάδα των εκατομμυρίων αδέσποτων ζώων, που πάρα πολλά από αυτά είχαν κάποτε σπίτι και εγκαταλείφθηκαν από εκείνους που αγάπησαν και εμπιστεύθηκαν και αναγκάζονται να βιώνουν όλες τις κακουχίες της αδέσποτης ζωής, η υπεύθυνη υιοθεσία ενός ζώου θα αποτελεί πάντα μια πράξη επαναστατική που θα αλλάζει τον κόσμο. Αρχικά του ζώου και του κηδεμόνα και σιγά σιγά και των υπολοίπων γύρω τους. Σε κάθε περίπτωση ας χαρίσουμε τη σκέψη μας και την αγάπη μας προς τα ζώα όσο περισσότερο μπορούμε, ως ένα καθοδηγητικό φως για να λάμψει όλη η ζωή μας με αληθινή χαρά και ελπίδα πως θα έρθει εκείνη η μέρα όπου όλοι μαζί, άνθρωποι και ζώα, θα ζούμε τη ζωή που μας αξίζει