Γράφει η Κατερίνα Παπαποστόλου, Εκπαιδευτικός, Δημιουργός ομάδας Ζω.Ε.Σ, Εκπαιδεύτρια Σκύλων (Απόφοιτη Kynagon Dog Trainers Academy)
Πώς θα σας φαίνονταν, αλήθεια, η ιδέα του να μαθητεύει ένας πρώην αδέσποτος σκύλος μέσα σε μία τάξη ως ισότιμος συμμαθητής των παιδιών ή ισότιμος συνάδελφος των εκπαιδευτικών; Ή ακόμη καλύτερα, να ήταν εκείνος ο βασικός βοηθός του Δασκάλου; Ουτοπική πραγματικότητα, ίσως; Γιατί ζούμε στην Ελλάδα και όχι στο εξωτερικό που οι σκύλοι χρόνια τώρα έχουν εισέλθει σε καθημερινή βάση στα σχολεία και έχουν αποδείξει ότι οι θετικές επιδράσεις στον ψυχισμό των μαθητών ήταν πραγματικά τεράστιες;
Κλείστε τα μάτια λοιπόν και μεταφερθείτε σε ένα συνηθισμένο, αρχικά, σχολικό περιβάλλον και στην πρώτη τάξη ενός Δημοτικού Σχολείου την πρώτη μέρα των μαθημάτων. Όπου ένας Δάσκαλος φθάνει στο σχολείο κρατώντας στο λουρί έναν ειδικά εκπαιδευμένο για το παραπάνω εγχείρημα σκύλο.
Και γιατί όχι, έναν σκύλο πρώην αδέσποτο και ταλαιπωρημένο, ο οποίος μετά τη διάσωσή του αναγεννήθηκε, ξαναεμπιστεύθηκε, εκπαιδεύτηκε και είναι έτοιμος να διδάξει τους μαθητές πέρα από την έννοια της υιοθεσίας και την πληροφορία πως όσα εμπόδια και αν συναντήσεις μπορείς να εκπαιδευτείς! Αλλά και να γεμίσει τη σχολική ζωή τους με χαρές, χαμόγελα και χρώματα! Γιατί ένας τέτοιος σκύλος δεν θα μπορούσε να είναι Δάσκαλος σε μία συνηθισμένη τάξη με γκρι άδειους τοίχους, χαλασμένες πόρτες και παράθυρα, κίτρινες από τον ήλιο κουρτίνες, λευκά απρόσωπα φώτα και χαλασμένα και μουντζουρωμένα θρανία.
Για το “πείραμα” αυτό χρειαζόμαστε, θα έλεγαν οι περισσότεροι, έναν άρτια εκπαιδευμένο σκύλο και το χειριστή του και αυτό είναι αρκετό. Και εδώ είναι και το μεγαλύτερο λάθος που οδηγεί σε μη εύκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις, έχοντας ως αποτέλεσμα να στρέψει τους γονείς των μαθητών ενάντια σε μία τέτοια επιλογή που κλονίζει την εμπιστοσύνη στο εγχείρημα. Ο χειριστής ενός τέτοιου σκύλου δεν θα πρέπει να έχει μόνο άρτια παιδαγωγική κατάρτιση, να έχει εκπαιδευτεί πάνω στην εκπαίδευση και στη συμπεριφορά του σκύλου, αλλά κυρίως στη σχολική ψυχολογία μα και στην αντιμετώπιση παραβατικών συμπεριφορών, εφόσον έχει επιλέξει να φέρει τον σκύλο μέσα στην τάξη για να “επανατοποθετήσει” και αυτούς τους μαθητές. Ακόμη και στην ειδική αγωγή και στις μαθησιακές δυσκολίες, αν υπάρχει έστω και ένας μαθητής μέσα στην τάξη που τυγχάνει να ανήκει σε αυτές. Ένας σκύλος, λοιπόν, Δάσκαλος θα πρέπει εκτός από συγκεκριμένη και άρτια εκπαίδευση, να συνοδεύεται και από έναν απόλυτα επιστημονικά καταρτισμένο χειριστή που έχει μεγάλη εμπειρία σε αυτό, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια λάθους.
Ο σκύλος δεν έρχεται στην τάξη ως μέσο ψυχαγωγίας, επομένως δεν είναι απαραίτητο να έχει εκπαιδευτεί στα λεγόμενα “κόλπα”, οφείλει, όμως, να γνωρίζει εντολές ώστε να υπακούει και να δίνει στους μαθητές την εντύπωση ότι δεν έχει έρθει στην τάξη τους κάποιος ο οποίος δεν κατανοεί τους βασικούς κανόνες συμπεριφοράς και τους παραβαίνει! Να γνωρίζει να κάθεται όταν του το ζητάς, να ξαπλώνει, να ηρεμεί, να μην ενοχλεί την ώρα του μαθήματος και του φαγητού και το βασικότερο όλων να δείχνει πραγματικά ήρεμος, ασφαλής και ευτυχισμένος. Δεν έρχεται στην τάξη ως διακοσμητικό στοιχείο, αλλά και ούτε ως η λύση σε όλα τα προβλήματα! Έρχεται ως επικουρική βοήθεια στο έργο του Δασκάλου σε πλαίσιο που θα ορίσει ο ίδιος και θα έχει ενημερώσει από πριν μαθητές, συναδέλφους και γονείς.
Έρχεται για τις φοβερά μαγικές θετικές ιδιότητες για τον ψυχισμό των παιδιών, στη σωματική, ψυχική υγεία και ευεξία, στη συναισθηματική πληρότητα, στην καλλιέργεια της συντροφικότητας, της συνεργασίας και της υπευθυνότητας, αλλά και της ίδιας της κοινωνικοποίησής τους. Και έρχεται σε μία τάξη όπου η παρενόχληση την ώρα που τρώει και κοιμάται, το κυνηγητό, το κράτημα ψηλά στον αέρα, το σφίξιμο στην αγκαλιά, τα τραβήγματα της ουράς και των αυτιών δεν εμφανίζονται ως φαινόμενα, μιας που είναι όλα καταστροφικά για τη μετέπειτα ζωή του σκύλου και του προκαλούν φοβίες που δύσκολα μετέπειτα θα μπορέσει να τις λύσει. Επομένως, έρχεται σε μία τάξη που πριν έχει εκπαιδευτεί γι’ αυτό χωρίς τη φυσική παρουσία σκύλου. Έρχεται ακόμη και για να προάγει κανόνες υγιεινής. Τα παιδιά βγάζουν τον σκύλο βόλτα στο διάλειμμα και παίζουν μαζί του και έτσι αθλούνται με έναν ιδιαίτερο τρόπο καθημερινά, ενώ μαθαίνουν παράλληλα να τηρούν τους κανόνες υγιεινής έπειτα από κάθε επαφή με τον σκύλο. Η παρουσία ενός σκύλου μέσα στην τάξη τονώνει το αίσθημα της κοινωνικής προσφοράς, μιας που ενεργούν με στόχο το καλό των άλλων. Ο σκύλος είναι για τα παιδιά ένας σύντροφος που παρέχει κοινωνική στήριξη, χωρίς να κρίνει και αυτό κάνει πολύ χαλαρωτική την παρουσία του. Η σχέση, εξάλλου, ενός σκύλου με ένα παιδί συμβάλλει συνεχώς στη γνωστική και κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη, καθώς είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος που μπορούν να επικοινωνούν τα παιδιά με έναν σκύλο μιλώντας κατά τα άλλα, διαφορετική “γλώσσα”.
Τους βοηθά να μάθουν την έννοια της φιλίας και της άδολης αγάπης, να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και σχέσεις ισχυρής εμπιστοσύνης στη ζωή τους και τους δίνει ένα αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς. Τους εκπαιδεύει στην υπευθυνότητα και τη συνέπεια μέσα από την επιτυχή ανάληψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων που έχουν σε καθημερινή βάση στο σχολείο και τους φέρνει σε επαφή με αξίες οικολογικής συνείδησης, ηθικής ευθύνης, αλτρουισμού αλλά και ευνοείται η επινοητικότητά τους και η φαντασία τους, κάνοντας, π.χ., την ώρα των καλλιτεχνικών ένα παιχνίδι για τον σκύλο.
Ένας σκύλος Δάσκαλος μέσα σε μία τάξη βοηθά τους μαθητές να ξεφύγουν από τον εγωκεντρικό τρόπο σκέψης και να δουν τα πράγματα από μία εντελώς διαφορετική, ως τότε, οπτική. Με αυτόν τον τρόπο ένας μαθητής αρχίζει σιγά σιγά να κατακτά την ικανότητα να συναισθάνεται, αποκτώντας τη λεγόμενη ενσυναίσθηση.
Ο μικρός του φίλος θα είναι πάντα εκεί να τον ακούσει! Από τη φύση του κοινωνικό ον που έχει την ικανότητα να προσφέρει αγάπη ανιδιοτελώς και απροσχημάτιστα, θα είναι πάντα ένας προσεκτικός ακροατής για τον μαθητή. Ένας μαθητής που ντρέπεται να διαβάσει δυνατά, μπορεί πλέον να διαβάσει χαμηλόφωνα και να ακούσει ο σκύλος Δάσκαλος! Και αυτό συνιστά μία βιωματική και ευχάριστη εκμάθηση των συναισθημάτων και μία σχολική ζωή με λιγότερο άγχος και στρες. Όταν οι σκύλοι λοιπόν γίνονται Δάσκαλοι, γεννούν θετικά συναισθήματα στην ψυχή ενός μαθητή που θα τον συνοδεύουν σε όλη του τη ζωή!
