Πηγή: Wikipedia, Απόδοση κειμένου στα ελληνικά: Ηλίας Καραγιάννης, Δημοσιογράφος
Η περιπλάνηση στον ωκεανό, «Ψάχνοντας τον Νέμο», αποτέλεσε μια ταινία σύμβολο , η οποία επανήλθε πρόσφατα με την τρισδιάστατη εκδοχή της, που ανατροφοδότησε τον μύθο του Νέμο.
Του ψαριού κλόουν (clownfish), του αστείου εξωτικού πρωταγωνιστή της ταινίας, ο οποίος απαγόμενος από ένα δύτη γεννά υπερτροφικό άγχος στον υπερπροστατευτικό, αγχωτικό και δύσπιστο πατέρα του Μάρλιν.
Στο Μεγάλο Κοραλλιογενές φράγμα, όπου διαβιούσαν ήρεμα πατέρας και γιος επικράτησε αναστάτωση ενώ άρχιζε ένα ταξίδι στον ωκεανό γεμάτο συναίσθημα, ευρηματικότητα και ατάκες που οδηγούσαν σε γέλια, ακόμη και όταν ο Μάρλιν, με την συνοδοιπόρο του, την Ντόρη αντιμετώπιζαν τα σαγόνια του καρχαρία Μπρους. Από το 2003, την εποχή της πρώτη προβολής της ταινίας, που αποτέλεσε μια παγκόσμια εισπρακτική επιτυχία τα εξωτικά και πανέμορφα ψάρια κλόουν (clownfishes) εισέβαλλαν σε εκατομμύρια σπίτια παγκοσμίως αποτελώντας ένα από τα πλέον δημοφιλή κατοικίδια ψάρια.
Ο δραπέτης του δηλητηρίου της ανεμώνης
Τα ψάρια-κλόουν ανήκουν στη οικογένεια Pomacentridae. Έχουν αναγνωριστεί περίπου 29 είδη. Συμβιώνουν με τις θαλάσσιες ανεμώνες. Ανάλογα με το είδος τους τα ψάρια-κλόουν είναι κίτρινα, πορτοκαλί, κοκκινωπά ή μαυριδερά και πολλά έχουν λευκές γραμμές ή κηλίδες. Το μεγαλύτερο μπορεί να φτάσει σε μήκος τα 18 εκατοστά, ενώ μερικά μόλις και μετά βίας φτάνουν τα 10 εκατοστά. Βρίσκονται στα θερμότερα νερά του Ινδικού και του Ειρηνικού ωκεανού, στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο στην βορειοανατολική Αυστραλία και στην Ερυθρά Θάλασσα. Ζουν στο βυθό της θάλασσας σε προστατευόμενους ύφαλους ή σε ρηχές λιμνοθάλασσες, συνήθως σε ζευγάρια.
Επίσης, βρίσκονται στη βορειοδυτική Αυστραλία, τη νοτιοανατολική Ασία, την Ιαπωνία και την περιοχή της Μαλαισίας.
Τα ψάρια-κλόουν είναι τα μόνα είδη ψαριών, που μπορούν να αποφύγουν το ισχυρό δηλητήριο που περιέχουν τα πλοκάμια της θαλάσσιας ανεμώνης.
Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η δραστηριότητα του ψαριού-κλόουν οδηγεί σε μεγαλύτερη κυκλοφορία νερού, γύρω από τη θαλάσσια ανεμώνη. Όταν η ανεμώνη, με το δηλητήριό της, παραλύει και τρώει ένα ψάρι, το ψάρι-κλόουν θα καταναλώσει τα υπολείμματα.
Σε αντάλλαγμα βοηθά την ανεμώνη να ελευθερωθεί από τα νεκρά πλοκάμια της, τρώγοντας αυτά. Όταν τα ψαράκια-κλόουν ξεκουράζονται ανάμεσα στα πλοκάμια της ανεμώνης τους, υιοθετούν συμπεριφορές που δεν ακολουθούν όταν είναι μόνα τους.
Οι συμπεριφορές αυτές, όπως π.χ. η έντονη κινητικότητα, φαίνεται πως ενισχύουν τη ροή του νερού ανάμεσα στα πλοκάμια της ανεμώνης.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι συμπεριφορές του όμορφου ψαριού που ενισχύουν την κατανάλωση οξυγόνου του ίδιου αλλά και της ανεμώνης σχετίζονται με κινήσεις που αφορούν το κούνημα των πτερυγίων του – την προσπάθεια του να χωθεί πιο βαθιά στο «κρεβάτι» των πλοκαμιών αλλά και την αλλαγή της κατεύθυνσης τους, κινήσεις που θα μπορούσαν να είναι αντίστοιχες με το στριφογύρισμα που κάνουμε στο κρεβάτι.
Γεννιούνται όλα αρσενικά
Ζουν σε ζεύγη και κατοικούν σε μια θαλάσσια ανεμώνη. Όταν το θηλυκό πεθαίνει, το αρσενικό αλλάζει φύλο και γίνεται θηλυκό. Αυτό ονομάζεται διαδοχικός ερμαφρο-διτισμός. Τα ψάρια-κλόουν γεννιούνται όλα αρσενικά. Προέχει η αναπαραγωγή θηλυκών. Όταν το θηλυκό πεθαίνει, το κυρίαρχο αρσενικό μεταμορφώνεται σε θηλυκό. Σε μια ομάδα ψαριών-κλόουν, το μεγαλύτερο ψάρι είναι το θηλυκό και το δεύτερο μεγαλύτερο είναι ένα αρσενικό. Όλα τα άλλα ψάρια της ομάδας είναι ουδέτερα, δηλαδή δεν έχουν αναπτύξει πλήρως τη λειτουργία των σεξουαλικών οργάνων.
Η διάρκεια ζωής τους στη φύση είναι 6 έως 10 έτη, ενώ στην αιχμαλωσία ζουν 3 έως 5 έτη.
Παμφάγα
Στο ενυδρείο φτάνουν το μέγιστο μέγεθος των 7,5 εκατοστών και μπορούν να διατηρούνται μόνα τους ή σε ομάδες. Το ψάρι κλόουν είναι πολύ διακριτικό με το πορτοκαλί σώμα του και τρεις άσπρες ρίγες σε κάθε πλευρά. Είναι πολύ ανθεκτικό και είναι ιδανικό για τον αρχάριο χομπίστα. Αποτελεί καλό υποψήφιο κάτοικο για ένα ενυδρείο υφάλου. Εάν εισαχθεί στο ενυδρείο την ίδια στιγμή, μπορούν να διατηρηθούν διαφορετικά κλόουν μαζί στο ενυδρείο. Το θηλυκό θα είναι το μεγαλύτερο του ζεύγους και τα δύο ψάρια συνήθως μένουν κοντά το ένα στο άλλο μέσα στο ενυδρείο. Αν θέλουμε ζευγάρι, βάζουμε δυο μαζί και το μεγαλύτερο θα γίνει θηλυκό. Τρώνε όλες τις ξηρές και κατεψυγμένες τροφές χωρίς κανένα πρόβλημα.
Ασθένεια των ψαριών κλόουν
Ιδιαίτερη προσοχή δώστε στην σοβαρή ασθένεια που προσβάλει τα ψάρια κλόουν. Διάφορα είδη των κλόουν είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στη μόλυνση από αυτό το παράσιτο. Η ασθένεια αυτή προκαλείται από ένα μικρό πρωτόζωο, αόρατο στο γυμνό μάτι. Είναι ένα παράσιτο των βράγχιων και του δέρματος.
Ο κύκλος της ζωής του είναι απλός, καθώς το παράσιτο αναπαράγεται με το διαχωρισμό των κυττάρων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζεται ραγδαία το παράσιτο πάνω στο μολυσμένο ψάρι και να προκαλεί τον θάνατο σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Τα μολυσμένα ψάρια παρουσιάζουν κακώσεις στο σώμα, υπερβολικές γλοιώδεις εκκρίσεις και αυξημένο ρυθμό αναπνοών. Στα αρχικά στάδια της αρρώστιας το μόνο που μπορείτε να δείτε είναι μια ασυνήθιστη χλωμάδα των χρωμάτων και γρήγορες αναπνοές.
Καθώς η αρρώστια χειροτερεύει, εμφανίζονται οι κακώσεις στο σώμα, και αποβάλλεται το δέρμα από τα ψάρια. Η ανάπτυξη μιας δεύτερης μόλυνσης με βακτήρια συνοδεύει αυτά τα παράσιτα.
Η ασθένεια των κλόουν είναι ικανή να σκοτώσει τα ψάρια μέσα σε 24-36 ώρες μετά την εμφάνιση του γδαρσίματος και των γρήγορων αναπνοών. Πρέπει να χορηγηθεί η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή αν διαγνωστεί η αρρώστια. Το παράσιτο είναι ευάλωτο σε διάφορες αγωγές, που μπορείτε να βρείτε στα εξειδικευμένα καταστήματα. Συνιστάται να χρησιμοποιείτε για αυτή την ασθένεια αγωγές που περιέχουν φορμαλίνη ή πράσινο μαλαχίτη. Να αποφεύγετε τις φαρμακευτικές αγωγές με χαλκό, καθώς η ασθένεια αυτή δεν ελέγχεται από τα χημικά που έχουν ως βάση το χαλκό.
Η αφετηρία στον κόσμο των κατοικίδιων
Τα ψαράκια κλόουν είναι ιδανικά για να αποτελέσουν ένα από τα πρώτα κατοικίδια των παιδιών σας. Λατρεύουν την ταινία και θα αισθανθούν ότι αποκτώντας ένα τέτοιο ψάρι θα έχουν τον Νέμο στο σπίτι σας. Αίσθηση ανεκτίμητη για το μικρό παιδάκι, που αποκτά έτσι τα πρώτα στοιχεία υπευθυνότητας απέναντι στο κατοικίδιο του. Η περιπλάνηση στον κόσμο των κατοικίδιων με τέτοια αφετηρία θα αποτελέσει ένα εντυπωσιακό ταξίδι σαν αυτό στην ταινία «Ψάχνοντας τον Νέμο».