Xρυσόψαρο

Mια παρεξηγημένη “χρυσή” ομορφιά που δεν μπορεί να ζήσει σε μια γυάλα

Πηγή: www.tsamisaquarium.gr

Τα χρυσόψαρα είναι γνωστά στους πιο πολλούς, ως κατάλληλα ψάρια για γυάλα, με ελάχιστες απαιτήσεις και πάρα πολύ ανθεκτικά. Αυτό έχει σαν συνέπεια κάποιοι σε ένα ενυδρείο 20 – 30 λίτρων να στριμώχνουν 3, 4 ή και πιο πολλά ψάρια, και φυσικά να απορούν κάποια στιγμή γιατί πεθαίνουν, αφού είναι τόσο ανθεκτικά. Φυσικά όλα αυτά δεν είναι παρά μια μεγάλη παρεξήγηση, που είναι αιτία όμως να πεθαίνουν κάθε χρόνο χιλιάδες ψάρια, σε ελάχιστα λίτρα βρωμισμένου νερού, και να πωλούνται ακόμα σχεδόν παντού ακόμη και για ελάχιστα χρήματα. Είναι αλήθεια ότι τα χρυσόψαρα είναι πολύ ανθεκτικά και καταφέρνουν να επιβιώνουν για αρκετό καιρό σε ακατάλληλες συνθήκες, αλλά αυτό απέχει πολύ από το να θεωρείται αυτονόητο πως δεν έχουν καμία ανάγκη από ένα σωστό ενυδρείο.

Τα χρυσόψαρα είναι γνωστά στην Άπω Ανατολή, σύμφωνα με την παράδοση, εδώ και 2400 χρόνια και είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι εδώ και τουλάχιστον 1000 χρόνια, τα φιλοξενούσαν ως διακοσμητικά ψάρια σε μικρές διακοσμητικές λίμνες αφού θεωρούσαν ότι μπορούσαν να ζήσουν άνετα μέσα σε αυτές. Από αυτά τα πρώτα χρυσόψαρα, ξεκίνησαν πολλές παραλλαγές τους, με επιλεκτικές αναπαραγωγές. Μετά από πολλά χρόνια αυτά τα ψάρια βρήκαν τον δρόμο, σαν κατοικίδια, πρώτα για την Ευρώπη και μετά για την Αμερική.
Στην Ευρώπη ήρθαν τον 17ο και 18ο αιώνα και κοσμούσαν τα σαλόνια των πλουσίων και αριστοκρατών. Περίπου κατά τα τέλη του 19ου αιώνα άρχισαν να παραμερίζονται από είδη όπως τα Macropodus sp. και κάποιες κιχλίδες της Β. Αμερικής και μετά από το τέλος του Β΄ παγκόσμιου πολέμου από πολλά είδη που επικράτησαν στον χώρο του ενυδρείου.

ΕΝΥΔΡΕΙΟ:
Οι λόγοι που ένα χρυσόψαρο δεν μπορεί να ζήσει σε μια γυάλα είναι πολλοί. Αρχικά ο χώρος που είναι διαθέσιμος για να κινείται είναι ελάχιστος, πέρα από το γεγονός ότι το χρυσόψαρο είναι ψάρι που προτιμά να ζει σε ομάδες. Δεύτερος λόγος είναι ότι η μικρή ποσότητα νερού επιβαρύνεται πολύ γρήγορα και χρειάζεται να αλλάζουμε κάθε μέρα το νερό για να το κρατάμε σε ανεκτές βιοχημικές συνθήκες. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί πρόβλημα σταθερότητας της ποιότητας του, επιβαρύνοντας την φυσική κατάσταση του ψαριού, αφού πρέπει συνέχεια να προσπαθεί να προσαρμοστεί στο νέο νερό. Η μικρή επιφάνεια του νερού δεν επιτρέπει την ελεύθερη ανταλλαγή των αερίων και σε συνδυασμό με την έλλειψη κίνησης του νερού η περιεκτικότητα του σε οξυγόνο είναι περιορισμένη. Αυτοί είναι μόνο λίγοι από τους λόγους που η διατήρηση του χρυσόψαρου σε γυάλα θεωρείται απαράδεκτη. Κανένα ενυδρείο μικρότερο από 100 λίτρα (καθαρό νερό) δεν είναι κατάλληλο για να κρατάμε χρυσόψαρα. Σε ένα τέτοιο ενυδρείο μπορούμε να βάλουμε μέχρι 3 ψάρια, αφού πρέπει να τα κρατάμε σε ομάδα. Όσο πιο μεγάλο είναι φυσικά το ενυδρείο, τόσο καλύτερα για αυτά. Το υπόστρωμα πρέπει να είναι άμμος ή πολύ λεπτό χαλίκι, γιατί τα χρυσόψαρα έχουν την συνήθεια να ψάχνουν για τροφή μέσα στην άμμο.

ΦΥΤΑ:
Τα χρυσόψαρα είναι παμφάγα, και αυτό σημαίνει ότι έχουν ανάγκη και από φυτικές τροφές. Αν δεν έχουν διαθέσιμες τέτοιες τροφές, είναι λογικό ότι θα επιτεθούν στα φυτά που έχουμε μέσα στο ενυδρείο. Αυτό έχει κατευθύνει πολλούς να θεωρούν σαν μοναδική λύση τα πλαστικά φυτά για ένα ενυδρείο με χρυσόψαρα. Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι. Είναι αλήθεια ότι τρώνε ή ξεριζώνουν τα φυτά, αλλά αν κάνουμε μια σωστή επιλογή φυτών μπορούμε να έχουμε ένα πολύ όμορφο ενυδρείο χωρίς προβλήματα. Υπάρχουν κατάλληλα φυτά όπως είναι αυτά με τα σκληρά φύλλα που δεν θα έχουν πρόβλημα. Τέτοια φυτά είναι τα Valisneria spec. η Anubias και άλλα.
Παράλληλα μπορούμε να βάλουμε και κάποια είδη ταχείας ανάπτυξης, για να παρέχουμε στα ψάρια και τροφή φυτική, αφού την έχουν ανάγκη. Σημαντικό είναι να ταΐζουμε και με φυτικές τροφές, γιατί έχει παρατηρηθεί ότι τα χρυσόψαρα τρώνε τα φυτά του ενυδρείου αν έχουν έλλειψη από τέτοιου περιεχομένου τροφές.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε για τα χρυσόψαρα είναι ότι χρειάζονται αρκετό χώρο για να κινούνται. Αυτό μας υποχρεώνει να βάλουμε τα φυτά και τα άλλα διακοσμητικά στις γωνίες και στο πίσω μέρος του ενυδρείου και να αφήσουμε τον πιο πολύ χώρο ελεύθερο.

Η ΑΛΓΗ ΣΤΟ ΕΝΥΔΡΕΙΟ:
Κάτι που αρέσει πολύ στα χρυσόψαρα είναι η άλγη που παρουσιάζεται αργά ή γρήγορα μέσα στο ενυδρείο. Θα παρατηρήσουμε ότι κάθονται με τις ώρες και ασχολούνται με το να την τσιμπούν. Δεν είναι λοιπόν υποχρεωτικό να ανοίγουμε πόλεμο κατά της άλγης, εφόσον δεν είναι υπερβολικά ενοχλητική.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ:
Τα χρυσόψαρα είναι ψάρια φιλήσυχα, και όπως είπαμε τους αρέσει να ζούνε σε ομάδες. Μπορούμε να βάλουμε διαφορετικές παραλλαγές στο ίδιο ενυδρείο, αλλά όχι κάποιες που είναι ευαίσθητες στη θερμοκρασία, αλλά και λόγω κατασκευής αργοκίνητα. Τέτοια ψάρια πρέπει να τα κρατάμε μόνα τους. Μπορούμε να βάλουμε χρυσόψαρα μαζί με άλλα ψάρια, αρκεί να ξέρουμε ότι έχουν τις ίδιες ανάγκες στην ποιότητα και χημεία νερού και την θερμοκρασία.

ΝΕΡΟ:
Τα χρυσόψαρα θέλουν νερό με γενική σκληρότητα από 8 μέχρι 25 °dGH αλλά κατά προτίμηση 12 μέχρι 18 °dGH. Η θερμοκρασία μπορεί να κυμαίνεται από 4°C μέχρι 30°C, αλλά είναι πιο σωστό, το καλοκαίρι να είναι από 18°C μέχρι 24°C, και τον χειμώνα από 6°C μέχρι 14°C. Είναι σημαντικό να υπάρχουν αυτές οι διαφορές στη θερμοκρασία του χειμώνα και του καλοκαιριού. Η μόνιμη υψηλή θερμοκρασία δεν είναι σίγουρο ότι δημιουργεί προβλήματα στην υγεία των ψαριών, αλλά συντομεύει τη διάρκεια της ζωής τους. Επιπλέον οι μεγάλες θερμοκρασίες επιταχύνουν τον μεταβολισμό των ψαριών και αυτό σημαίνει περισσότερη τροφή και άρα μεγαλύτερη επιβάρυνση του νερού με τα απόβλητα τους. Το pΗ πρέπει να ευρίσκεται μεταξύ 7 και 8, αλλά τα χρυσόψαρα αντέχουν χωρίς πρόβλημα pΗ μέχρι και 8,5.