Τί είναι η λοιμώδης περιτονίτιδα της γάτας;

Απαντάει η Φωτεινή Κουρνέτα, Κτηνίατρος κλασσικής και εναλλακτικής ιατρικής
πηγή: www.petslife.gr

Η λοιμώδης περιτονίτιδα της γάτας είναι ένα σοβαρό λοιμώδες νόσημα που προκαλείται από ειδικό κορωναϊό και εξελίσσεται προοδευτικά με κατάληξη το θάνατο του ζώου. Παρά την ονομασία, οι αλλοιώσεις είναι διάσπαρτες και δεν περιορίζονται μόνο στο περιτόναιο. Από τη δεκαετία του 1950, κατά την οποία διαπιστώθηκε το νόσημα, είναι ένα από τα περισσότερο μελετημένα νοσήματα της γάτας, χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα να έχει βρεθεί η κατάλληλη δοκιμή για την οριστική διάγνωση, το αξιόπιστο εμβόλιο και η αποτελεσματική θεραπεία.

Ο κορωναϊός της γάτας συχνότερα προκαλεί λοίμωξη στο έντερο αλλά χωρίς συμπτώματα και διασπείρεται στο περιβάλλον με τα κόπρανα του ζώου. Οι κορωναϊοί που ευθύνονται για την πρόκληση της λοιμώδους περιτονίτιδας είναι μεταλλάξεις αυτών των απαθογόνων εντερικών κορωναϊών. Σημαντικό σημείο εδώ που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι δεν ευθύνεται ο ίδιος ο ιός για την πρόκληση εκτεταμένων αλλοιώσεων αλλά η ανοσολογική απάντηση της γάτας στον ιό. Πόσο δηλαδή μπορεί να «παλέψει» το ανοσοποιητικό της σύστημα με τον ιό.

Ομάδα κινδύνου
Συχνότερα προσβάλλονται γάτες 6-16 εβδομάδων, όταν έχει εξασθενήσει η μητρική ανοσία. Η συχνότητα μετάδοσης είναι υψηλότερη σε εκτροφές στις οποίες νεαρές γάτες συμβιώνουν με ενήλικες που απεκκρίνουν τον ιό και σε σπίτια με μεγάλο αριθμό γατών. Εκεί η οροθετικότητα κυμαίνεται από 50% μέχρι 90%, διότι με τη χρήση των κοινών δοχείων υγιεινής ενισχύεται η διασπορά του ιού μέσω των κοπράνων τους. Άλλοι παράγοντες που διευκολύνουν την εκδήλωση της νόσου είναι το φορτίο του ιού, το σύνδρομο καταπόνησης, η ανοσοκαταστολή, οι χειρουργικές επεμβάσεις, τα συνυπάρχοντα νοσήματα και η χορήγηση γλυκοκορτικοειδών.
Το φύλο του ζώου δεν φαίνεται να παίζει ρόλο ενώ αντίθετα παρατηρήθηκε συχνότερη προσβολή σε ορισμένους κλώνους καθαρόαιμων φυλών.

Συχνότεροι τύποι της νόσου
Συχνότεροι τύποι της νόσου είναι ο υγρός και ο ξηρός. Ο υγρός τύπος αποτελεί την πιο έντονη μορφή της εκδήλωσης της νόσου στην οποία παρατηρείται σταδιακή ανώδυνη διόγκωση της κοιλιάς με συλλογή υγρού.Λόγω της ύπαρξης υγρού και στον θώρακα μπορεί να εμφανιστεί δύσπνοια, ταχύπνοια και εύκολη κόπωση. Αυτά είναι τα κύρια συμπτώματα που θα δει ο κηδεμόνας στη γάτα του και θα την προσκομίσει για εξέταση στον κτηνίατρο.
Αργότερα μπορεί να παρατηρηθούν και άλλα συμπτώματα όπως ανορεξία, απώλεια σωματικού βάρους, εμετός, διάρροια ή δυσκοιλιότητα, ίκτερος και πυρετός.

Στον ξηρό τύπο τα συμπτώματα εμφανίζονται «ύπουλα» και προέρχονται από διάφορα όργανα (ήπαρ, σπλήνας, πάγκρεας, έντερο, οφθαλμοί, κεντρικό νευρικό σύστημα, πνεύμονες). Εκεί δημιουργούνται κοκκιώματα, δηλαδή διαφόρου μεγέθους οζίδια που μπορεί να εκληφθούν κατά λάθος ως νεοπλάσματα.
Η παρουσία συλλογής είναι μικρή ή απουσιάζει τελείως. Κάποιες γάτες μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα αποκλειστικά στους οφθαλμούς και τύφλωση.

Όταν ο κηδεμόνας της γάτας δει κάποιο σύμπτωμα πηγαίνει το ζώο στον κτηνίατρο και εκείνος με βάση την κλινική εικόνα και τα εργαστηριακά ευρήματα που πιθανόν υπάρχουν κάνει τη διάγνωση της λοιμώδους περιτονίτιδας.

Προστασία από τη νόσο
Αιτιολογική θεραπεία δεν υπάρχει. Μπορεί να λάβουμε όμως μέτρα όπως είναι η αποφυγή του stress, η χορήγηση ορών, η ανακούφιση του ζώου με παρακεντήσεις (κενώσεις πλευριτικής συλλογής).
Ακόμη, μπορούμε να κάνουμε προσπάθεια να διατηρήσουμε την όρεξη και την φυσική κατάσταση της γάτας, ώστε να επιμηκυνθεί η διάρκεια ζωής της και να έχει μία καλή ποιότητα διαβίωσης. Η τήρηση των κανόνων υγιεινής και ο διαχωρισμός των νεαρών ζώων από τα ενήλικα μετά τον απογαλακτισμό περιορίζουν σημαντικά την εξάπλωση του ιού.
Η λοιμώδης περιτονίτιδα της γάτας δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως όταν βρεθούμε αντιμέτωποι με μία τέτοια νόσο για την οποία δεν υπάρχει αποτελεσματική μέθοδος διάγνωσης και θεραπείας, δεν μπορούμε παρά να ρίξουμε την προσοχή μας στον ασθενή και όχι στην ασθένεια. Εδώ και χρόνια, οι εναλλακτικές ιατρικές μέθοδοι υποστηρίζουν πως δεν υπάρχουν ασθένειες, αλλά ασθενείς και βλέπουν τον οργανισμό σαν «σύνολο», με τις όποιες ιδιαιτερότητές του. Καλό θα ήταν λοιπόν, να είμαστε ανοιχτοί σε εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας που ενδυναμώνουν τον οργανισμό και τονώνουν το ανοσοποτικό σύστημα, ειδικά σε αυτές τις περιπτώσεις.

Πηγές:
1. Saunders, Stephen J. Birchard, Robert G. Sherding, Εγχειρίδιο των μικρών ζώων, τρίτη έκδοση, Mendor Editions S.A, επιμέλεια έκδοσης στην ελληνική γλώσσα Α.Φ.Κουτίνας, εκδόσεις Ροτόντα.
2. Γαστρεντερολογία σκύλου και γάτας, Τιμολέων Σ. Ράλλης, δεύτερη έκδοση, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2006.