Συνέντευξη στον Βασίλη Γουλιέλμο, εκδότη του περιοδικού “Κατοικίδια εν Δράσει” και διοργανωτή του Φεστιβάλ “Discover Dogs”
Τη θέση που πρέπει να έχει η αληθινή και άδολη αγάπη στη ζωή μας, μας δίδαξε η παρουσία της Ιωάννας –Μαρίας Γκέρτσου, προέδρου της Σχολής Σκύλων Οδηγών Τυφλών «Λάρα» στο πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα Discover Dogs Festival!
Η Ιωάννα-Μαρία που συνοδευόταν από τους δύο σκύλους της, τη Λάρα, την επίτιμη πρόεδρο της σχολής που χάρη σε εκείνη ιδρύθηκε μα και σε όλα όσα κατάφερε «πατώντας» το πόδι της στην Ελλάδα πριν αρκετά χρόνια ως ο πρώτος σκύλος οδηγός τυφλών, αλλά και τη Μέη που έδειξε για άλλη μια φορά πως δε χάνει από τα μάτια της την Ιωάννα, παρουσίασε το έργο της σχολής στο Αμφιθέατρο του Discover Dogs Festival προκαλώντας στους παρευρισκόμενους μέσα από την υπέροχη σχέση που έχει αναπτύξει με τους σκύλους-οδηγούς της συγκίνηση μα και δίνοντας σε όλους μας την ώθηση να ξανασκεφτούμε τη ζωή!
ΒΓ: Ιωάννα, θα ήθελα να ξεκινήσω με τη συμμετοχή σας στο Discover Dogs και την εμπειρία της νέας μορφής του φεστιβάλ.
Αγαπητέ μου Βασίλη, συμμετέχοντας στις εκθέσεις και τα φεστιβάλ που διοργανώνεις από την αρχή – το 2012, παρατήρησα πως έγινε μια πιο φιλοζωική στροφή.
Αφενός προωθώντας τις φιλοζωικές οργανώσεις κι αφετέρου, επιτρέποντας – με έναν πραγματικά πολύ οργανωμένο τρόπο την είσοδο των σκύλων επισκεπτών μέσα στην έκθεση. Σε ένα φεστιβάλ δίχως μορφολογία, δίνεται ένα μεγάλο βήμα σε οποιαδήποτε άλλη δράση! Επίσης χάρηκα που αυτή τη φορά, το φεστιβάλ αφορούσε καθαρά και μόνον τους σκύλους, χωρίς διακρίσεις καθοροαιμίας και δε συμμετείχαν εκθέτες με ερπετά, όπως επίσης κι εκπαιδευτες που χρησιμοποιούν βίαιες μεθόδους εκπαίδευσης των σκύλων.
ΒΓ: Σε ευχαριστούμε πολύ! Θα ήθελα να μας πεις πώς ξεκίνησε η σχολή. Τι σε οδήγησε στο να δημιουργήσεις τη Σχολή Σκύλων-Οδηγών Τυφλών «Λάρα»;
Η σχολή ξεκίνησε από τη Λάρα το μαύρο μου σκυλάκι που ήταν ο πρώτος μου σκύλος – οδηγός και ο πρώτος σκύλος – οδηγός τυφλών στην Ελλάδα. Η αυτονομία και η άνεση που μου χάρισε ήταν τόσο ισχυρές που σκέφτηκα πως πρέπει και στην Ελλάδα να υπάρχει ένας οργανισμός, ο οποίος να εκπαιδεύει σκύλους – οδηγούς όπως γίνεται εδώ και 100 χρόνια στο εξωτερικό. Η Λάρα, 14,5 ετών σήμερα, παραμένει ακμαιότατη κι απολαμβάνει την αγάπη και τα χάδια των ανθρώπων.
ΒΓ: Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που δίνει ένας σκύλος οδηγός σε έναν άνθρωπο με μερική ή ολική απώλεια όρασης;
Ένας σκύλος – οδηγός προσφέρει κίνηση με άνεση, ταχύτητα κι ασφάλεια.
Βλέπει στοιχεία που δεν ανιχνεύονται με το λευκό μπαστούνι όπως: διαβάσεις, μπαλκόνια, ταμπέλες. Οδηγεί τον τυφλό σε μακρινούς στόχους που εκείνος είναι αδύνατον να βρει αφού το λευκό μπαστούνι, ανιχνεύει εμπόδια σε μια πολύ περιορισμένη έκταση. Βλέπει σα να βλέπει ο άνθρωπος: δηλαδή μπορεί να δει ένα εμπόδιο από μακριά και αν επανυπολογίσει μια διαδρομή, προφυλάσσει τον τυφλό σε περίπτωση που εκείνος κρίνει λάθος ότι πρέπει πχ., να διασχίσει το δρόμο κι άλλα πολλά! Γενικότερα, εκτιμάται πως ένας σκύλος – οδηγός μειώνει τον χρόνο μετακίνησης ενός τυφλού περισσότερο από τον μισό χρόνο που θα έκανε με το λευκό μπαστούνι κι αυξάνει την παραγωγικότητα, την αντίληψη και την αυτονομία του. Στις ελληνικές πόλεις όπου υπάρχει πληθώρα εμποδίων και η ρυμοτομία είναι κακή, η μόνη λύση για έναν άνθρωπο με απώλεια όρασης, είναι ο σκύλος – οδηγός τυφλών.
ΒΓ: Ποιά είναι η απαιτούμενη διαδικασία για την απόκτησή του; Ποιος μπορεί να το αιτηθεί;
Σκύλο – οδηγό, μπορούν να αιτηθούν όσοι έχουν μερική ή ολική απώλεια όρασης κι αδυνατούν να μετακινηθούν χωρίς βοήθημα ή βοήθεια. Πρέπει να είναι πάνω από 18 ετών, να έχουν την αίσθηση του προσανατολισμού, να έχουν καλή ακοή και να γνωρίζουν κινητικότητα με λευκό μπαστούνι. Τέλος, φυσικά θα πρέπει να έχουν τη διάθεση να μοιραστούν τη ζωή τους με έναν σκύλο, ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται.
ΒΓ: Οι σκύλοι οδηγοί, δίνονται στους ανθρώπους με προβλήματα όρασης εφ’ όρου ζωής; Ποια είναι τα καθήκοντα ενός χειριστή σκύλου-οδηγού τυφλών;
Κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, οι σκύλοι – οδηγοί δίδονται στους χειριστές με χρησιδάνειο ενώ παραμένουν στην «ιδιοκτησία» της σχολής «Λάρα». Η σχολή, έχει καθε δικαίωμα να ελέγχει την ευζωία του σκύλου οδηγού αλλά και τη συνέπεια των χειριστών ως προς την εκπαιδευτική ρουτίνα που έχει οριστεί από τη σχολή «Λάρα». Εάν η σχολή κρίνει πως ένας σκύλος – οδηγός πρέπει να απομακρυνθεί από τον χειριστή, δίνεται εντολή από το ΔΣ στην εκπαιδεύτρια του σκύλου να προβεί στην απόφαση.
ΒΓ: Ιωάννα, σκέφτομαι μια πρακτική ερώτηση. Ο σκύλος-οδηγός βλέπει το πράσινο φανάρι και περνά τον δρόμο;
Όχι. Κι αυτό επειδή ένα φανάρι μπορεί να μην υπάρχει, να μη λειτουργεί ή να παραβιαστεί!
Επίσης και οι ίδιοι οι τυφλοί βασίζονται στον ήχο των οχημάτων προκειμένου να διασχίσουν τον δρόμο. Οπότε κι επειδή θέλουμε οι χειριστές να είναι οι αρχηγοί της ομάδας εκπαιδεύουμε τους σκύλους – οδηγούς χωρίς να λαμβάνουμε υπόψην μας τα φανάρια.
ΒΓ: Πώς επιλέγεται ένας σκύλος οδηγός από κουτάβι, ώστε να γίνει σκύλος οδηγός; Μπορεί ένα πρώην αδέσποτο να γίνει σκύλος-οδηγός τυφλών;
Επιλέγεται μέσω μιας ειδικής διαδικασίας μέσα από την οποία ελέγχονται: η πιθανότητα δυσπλασίας στα ισχία, η θορυβοφοβία, κροτοφοβία, υψοφοβία, η πρόθεση του σκύλου να εργαστεί για τον άνθρωπο, η αντίληψή του, η προδιάθεση που δείχνει στα κινούμενα πράγματα (π.χ. μπάλες) κλπ κλπ. Μέχρι τώρα επιλέγουμε μόνο καθαρόαιμα Λάμπραντορ από ποιοτικούς εκτροφείς. Όσους πιθανότερους παράγοντες αποκλείσουμε, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει ένας σκύλος να γίνει οδηγός. Παραταύτα αναμένεται σύντομα να ξεκινήσουμε δοκιμές και με πρώην αδέσποτους σκύλους. Θα είμαστε οι πρώτοι παγκοσμίως που επιχειρούμε κάτι τέτοιο.
ΒΓ: Πώς στηρίζεται οικονομικά όλη αυτή η καταπληκτική προσπάθεια;
Η σχολή μας δεν επιχορηγείται από το κράτος ή την ΕΕ. Στηρίζεται στη συμβολή πολιτών, εταιριών, ιδρυμάτων και σχολείων προκειμένου να προσφέρει το δώρο της όρασης μέσα από τα μάτια των σκύλων – οδηγών. Επέτρεψε μου σε αυτό το σημείο να αναφερθώ και στη δική σου υποστήριξη αλλά και στη βοήθεια που μας δίνει η ομάδα της WELL DONE Μ.Ε.Π.Ε στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του νέου μας ηλεκτρονικού ιστότοπου.
ΒΓ: Πες μας λίγα λόγια για το μέλλον, ποια είναι τα σχέδια σου για τη Σχολή;
Οραματίστηκα η σχολή «Λάρα» να γίνει ένας αυτόνομος ΜΚΟ και ο θεσμός των σκύλων – οδηγών, δωρεάν κοινωνική πρόνοια.
Λειτουργούμε σχεδόν δέκα χρόνια.
Έχουμε καταφέρει πολλά, όμως έχουμε να πετύχουμε περισσότερα. Θέλω στο μέλλον οι άνθρωποι να αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα των σκύλων – οδηγών και να προσφέρουν, ώστε να μη μένει κανείς στο σκοτάδι.
