Γράφει ο Δημήτρης Γραμματικάκης, Εκπαιδευτής σκύλων & ιδιοκτήτης Pet Driver
Ακόμη μία νέα βδομάδα ξεκινά για μας! Η ίδια διαδικασία για αρκετό καιρό εδώ και πολλά χρόνια. Καθημερινές ίδιες κινήσεις από την αρχή της ημέρας μας έως το τέλος της, με πρωινή ετοιμασία για 8ωρη εργασία, επιστροφή έπειτα συνήθως στο σπίτι, ξεκούραση, έπειτα διευθέτηση καθημερινών εκκρεμοτήτων για να φτάσουμε στο χαλάρωμα στο σαλόνι μας και στην απαραίτητη ώρα η νυχτερινή μας ξεκούραση. Μία καθημερινότητα, λοιπόν, μία ρουτίνα, μία συνήθεια. Σε πολλούς ανθρώπους αρέσει αυτή η διαδικασία της καθημερινότητας λόγω του προγραμματισμού που κάνουν! Συνήθως, όμως, οι περισσότεροι τη βαριόμαστε, δεν την επιθυμούμε και κάποιες φορές μάλιστα πλήττουμε κιόλας με αυτή! Και πιθανόν να θέλουμε να την αλλάξουμε εάν μας δοθεί η δυνατότητα!
Άραγε συμβαίνει το ίδιο και με τον μικρό μας φίλο, τον τετράποδο συγκάτοικό μας, τον σκύλο μας; Του αρέσει η ρουτίνα του και είναι ο σκύλος «τύπος» του προγράμματος; Η αλήθεια είναι ότι… Nαι! Του αρέσει τόσο πολύ όσο δεν φανταζόμαστε και τον ενδιαφέρει να ακολουθεί καθημερινά ίδιους κανόνες ρουτίνας και να κάνει παρόμοια ή ίδια πράγματα σε συγκεκριμένες ώρες και στιγμές της ημέρας. Πολλοί δε, πιστεύουμε ότι ο σκύλος ως οργανισμός είναι ίσως και εμμονικός και αυτό είναι μία αλήθεια για την πλειονότητά τους. Ο σκύλος είναι ένα πολύ παρατηρητικό ζώο, είναι ένας τέλειος προγραμματιστής και εξαιρετικός επαγγελματίας-ντετέκτιβ και του αρέσουν πράγματα, καταστάσεις και διαδικασίες που γίνονται στην ώρα τους με πρόγραμμα και χρονοδιάγραμμα.
Με λίγα λόγια, έχει μέσα στον εγκέφαλό του ένα έμφυτο ημερολόγιο και ένα «ρολόι» που λειτουργεί ενστικτωδώς, ενημερώνοντάς τον για το τι πρέπει να κάνει κάθε στιγμή! Η ρουτίνα, ο προγραμματισμός και η καθημερινότητα που έχουμε μάθει στον σκύλο μας μπορεί πολλές φορές να έρθει αντιμέτωπη με την καθημερινότητα ενός ανθρώπου, η οποία δεν είναι σταθερή και έχει συνεχώς μεταβολές με αποτέλεσμα να αποδιοργανώνει το έμφυτο ρολόι του σκύλου και να τον αποσυντονίζει λίγο ή πολύ.
Και σε αυτό παίζει ρόλο σίγουρα ο ίδιος ο σκύλος, η ιδιοσυγκρασία του και γενικότερα ο χαρακτήρας του. Ένας σκύλος ο οποίος έχει μπει σε καθημερινό ρυθμό ουσιώδους ρουτίνας, δεν δέχεται εύκολα τις συνεχόμενες μεταβολές του προγράμματός μας, για τον λόγο ότι αυτή η αποδιοργάνωση του επιφέρει πίεση, στρες, άγχος, νευρικότητα και κάποιες φορές ίσως και άσχημες, νέες ή παλιές ανεπιθύμητες συμπεριφορές! Εάν, λοιπόν, η δική μας σκέψη το πρωινό της Δευτέρας είναι: «Ωχ, άλλη μία ίδια ημέρα, βαρέθηκα», αντιθέτως για τον σκύλο το πρωινό της Δευτέρας είναι «Ουάου!! Άλλη μία ίδια ημέρα, ξετρελαίνομαι!»
Αφού, λοιπόν, ο σκύλος μας ακολουθεί το πρόγραμμά μας, φροντίζουμε να έχουμε όσο γίνεται ελάχιστες αλλαγές και εάν είναι εφικτό να προσπαθήσουμε αυτές να μη γίνονται ιδιαίτερα αντιληπτές. Αλλαγές τις οποίες μπορούμε να τις παρουσιάζουμε σταδιακά κάθε ημέρα, σε μικρό βαθμό έως ότου ολοκληρωθεί το καθημερινό πρόγραμμά του. Το κέρδος μας είναι ότι ο σκύλος θα δεχτεί την αλλαγή σαν να μην υπήρξε ποτέ. Θα αναφέρουμε ένα παράδειγμα για να γίνει άμεσα αντιληπτό. Γυρίζουμε πάντα από την εργασία μας στις 18:00 και ταΐζουμε τον σκύλο μας στις 18:30, αλλά θέλουμε να μεταφέρουμε τη διαδικασία στις 20:30. Η αλλαγή θα πρέπει να γίνει σταδιακά και κλιμακωτά περίπου με διαφορά 10 λεπτών ανά ημέρα έως την ημέρα που θα ταϊστεί στις 20:00, έχοντας υπόψιν ότι η διαδικασία είναι ακριβώς ίδια πάντα έχοντας θέσει ως μοναδική αλλαγή την ώρα και τίποτα άλλο! Όλα τα υπόλοιπα παραμένουν ίδια!
Για να καταφέρουμε να έχουμε τον σκύλο μας σε σωστό πρόγραμμα, θα πρέπει να έχουμε πρωτίστως τοποθετήσει την δική μας καθημερινότητα σε πρόγραμμα! Άλλωστε εάν δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε και το τελευταίο λεπτό της ημέρας μας τότε κάτι κάνουμε λάθος! Ένα ημερολόγιο, μία ατζέντα με το πρόγραμμα της εβδομάδας είναι αρκετά για να μας υπενθυμίζει τι έχουμε θέσει ως ρουτίνα για εμάς αλλά και για τον σκύλο μας και θα μας εξυπηρετήσει για τις αλλαγές που προετοιμάζουμε και θα μας καθοδηγήσει για το πώς να τις παρουσιάσουμε σε αυτόν.
Ειδικότερα, εάν έχουμε ένα εύκολα προσαρμοστικό σκύλο δεν θα δυσκολευτούμε καθόλου, εάν όμως έχουμε έναν δύσκολο σκύλο λόγω ηλικίας, λόγω χαρακτήρα, λόγω φυλής ή λόγω ιδιοσυγκρασίας, τότε η παραπάνω ατζέντα κρίνεται απαραίτητη και αναγκαία.
Πάντως, ένα σωστό πρόγραμμα καθημερινότητας του σκύλου ακολουθεί τους κανόνες του δικού μας δομημένου προγράμματος της ημέρας μας και οι κυρίως διαδικασίες που πρέπει να παραμένουν σταθερές ώστε να μείνει ο σκύλος μας ισορροπημένος είναι:
• Σχετικά με τη διαδικασία του φαγητού: το ωράριό της, η ποσότητά του, ο χώρος της και ο συγκεκριμένος χρόνος της.
• Σχετικά με τη διαδικασία της βόλτας: τα αντικείμενα που την οργανώνουν, ο συγκεκριμένος χρόνος της, οι συγκεκριμένες 2-3 διαδρομές καθημερινά.
• Σχετικά με τη διαδικασία της εκπαίδευσης: ο χρόνος της και η καθημερινή της επανάληψη.
• Σχετικά με τη διαδικασία του ύπνου και της ξεκούρασης: το σημείο της και το ωράριό της.
• Σχετικά με τη διαδικασία του παιχνιδιού: ο χρόνος του, η έντασή του, ο χώρος διεξαγωγής του.
Η τήρηση όχι μόνο των παραπάνω κανόνων, αλλά γενικότερα του προγράμματός μας, θα επιφέρει και θα συντηρήσει την τέλεια συμβίωση με τον καλύτερό μας φίλο, τον σκύλο μας! Ένας σκύλος που δεν έχει συνεχείς αλλαγές, που έχει ρουτίνα και πρόγραμμα είναι δεδομένα ένας ισορροπημένος σκύλος, ο οποίος περνά την καθημερινότητά του τόσο ευχάριστα και είναι πολύ ευτυχισμένος και μαζί με αυτόν βέβαια και εμείς!
Η μη τήρηση του προγράμματός του από την άλλη, στην καθημερινότητα μας θα μας φέρει σε μία δύσκολη θέση απέναντι στον σκύλο μας, ο οποίος δικαίως θα προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις συνεχόμενες αλλαγές χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αυτή η δύσκολη θέση θα επιφέρει δυσαρέσκεια σε εμάς αλλά και στον σκύλο, θα επιφέρει νευρικότητα ή ακόμη και τρομερό εκνευρισμό και αν δε ο αποπρογραμματισμός είναι μεγάλης διάρκειας ή έντασης, τότε ίσως χάσουμε τελείως τις ισορροπίες και «σπάσουμε» τη σχέση μας με τον σκύλο, καθώς δεν θα μας αναγνωρίζει ως κάτι τόσο χρήσιμο για τη ρουτίνα του αλλά και θα προσπαθήσει να κατασκευάσει το δικό του πρόγραμμα μέσα στο έμφυτο ημερολόγιό του! Κανείς δεν θέλει κάτι τέτοιο όμως νομίζω και όλοι κάνουμε τα αδύνατα δυνατά να μείνουμε αμφότεροι ικανοποιημένοι! Ξεκινάμε, λοιπόν, αρχικά με τη δόμηση του δικού μας προγράμματος και έπειτα φέρνουμε τον σκύλο να ακολουθήσει την καθημερινότητά μας, πάντα με σωστά βήματα και σταδιακή μάθηση αυτής και πάντα έχοντας στο μυαλό μας τις ανάγκες του σκύλου μας, αλλά και πάντα σκεπτόμενοι με ενσυναίσθηση, ώστε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας, μπορούμε να καλέσουμε βοήθεια από τον εκπαιδευτή μας και μπορούμε να πάρουμε χρήσιμες συμβουλές και από τον κτηνίατρό μας για τη θέσπιση του νέου προγράμματος ή τις μικρές αλλαγές του παλιού!
Στον σκύλο μας, λοιπόν, το «μα κάθε φορά τα ίδια;» είναι λατρεμένο! Μήπως θα έπρεπε και εμείς να ακολουθήσουμε το παράδειγμά του!
