Απαντάει ο Δρ. Χρήστος Καραγιάννης, DVM, MSc, Dip. ECAWBM(BM), MRCVS
Γουρ-γουρ-γουρ όταν τις χαϊδεύουμε, γουρ-γουρ-γουρ όταν πεινάνε, γουρ-γουρ-γουρ όταν ο κτηνίατρος προσπαθεί να τις ακροαστεί, γουρ-γουρ-γουρ όταν πονάνε. Μα οι γάτες ξέρουμε πως γουργουρίζουν όταν είναι χαρούμενες, γιατί τις ακούμε να γουργουρίζουν σε τόσες διαφορετικές περιστάσεις;
Καταρχάς το γουργουρητό της γάτας δεν είναι ένας ήχος, αλλά υπάρχουν γουργουρητά διαφορετικής συχνότητας τα οποία οι γάτες τα χρησιμοποιούν αναλόγως. Οι διαφορές μεταξύ των γουργουρητών αυτών δεν είναι πάντα ευδιάκριτες στο ανθρώπινο αυτί και χρειάζονται κάποιες φορές ειδικά μηχανήματα ανάλυσης ήχου για να τις εντοπίσουν. Άλλες φορές όμως, άνθρωποι που μένουν με γάτες και είναι αρκετά εξοικειωμένοι μαζί τους είναι σε θέση να διαφοροποιήσουν το γουργουρητό της γάτας τους ανάλογα με την περίσταση.
Ένας λόγος που μπορεί να γουργουρίζει μία γάτα, και τον γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι μας, είναι από ευχαρίστηση, π.χ. όταν τη χαϊδεύουμε.
Ένα τέτοιο γουργουρητό εκδηλώνεται για πρώτη φορά στη ζωή της γάτας από τη βρεφική ακόμη ηλικία, όταν τα γατάκια θηλάζουν τη μαμά τους, και είναι από εκείνες τις συμπεριφορές που τα γατάκια στην αρχή εκδηλώνουν προς τη μαμά τους και στη συνέχεια προς τους ανθρώπους που ζούνε μαζί.
Μια γάτα όμως μπορεί να γουργουρίζει και όταν θέλει να ζητήσει το φαγητό της, συνήθως την ώρα που έχει συνηθίσει να τρώει. Το γουργουρητό αυτό είναι διαφορετικό από αυτό της ευχαρίστησης.
Είναι υψηλότερης συχνότητας που εκφράζει την «απαίτηση» της γάτας για φαγητό και έχει ως σκοπό να κερδίσει την προσοχή των ανθρώπων!
Το γουργουρητό αυτό οι περισσότεροι άνθρωποι οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με τις γάτες μπορούν να το διαφοροποιήσουν από το γουργουρητό της ευχαρίστησης, μπορούν να καταλάβουν δηλαδή πότε η γάτα τους θέλει κάτι από αυτούς. Υπάρχει όμως και ένα άλλο είδος γουργουρητού όταν οι γάτες είναι αγχωμένες ή όταν φοβούνται. Μια γάτα μπορεί να χρησιμοποιήσει το γουργουρητό αυτό όταν βρίσκεται σε κάποιο περιβάλλον που πιθανώς να μη νοιώθει πολύ άνετα, π.χ. όταν βρίσκεται στο εξεταστικό τραπέζι του κτηνίατρου.
Για το λόγο αυτό, πολλές φορές ακούμε τον κτηνίατρο μας να μας λέει πως δυσκολεύεται να ακροαστεί την καρδιά και τους πνεύμονες της γάτας μας επειδή αυτή γουργουρίζει. Στις περιπτώσεις αυτές, το γουργουρητό δρα ως χαλαρωτικό για τη γάτα με σκοπό να καταφέρει να νιώσει πιο άνετα σ’ ένα περιβάλλον που την αγχώνει.
Εκτός όμως από τις χαλαρωτικές ιδιότητες του γουργουρητού που τις έχουν βιώσει όλοι όσοι έχουν κρατήσει μια γάτα που γουργουρίζει στην αγκαλιά τους, έχει περιγραφεί πως το γουργουρητό διαθέτει και άλλες ευεργετικές ιδιότητες.
Όταν μια γάτα πονάει ή βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ζωής της μπορεί να γουργουρίζει αρκετά έντονα. Το γουργουρητό αυτό μπορεί να εκδηλώνεται για τρείς λόγους και δε γνωρίζουμε ακόμα ακριβώς το ρόλο του. Ένας λόγος είναι πως μπορεί να βοηθάει τη γάτα που πονάει να νιώσει καλύτερα, όπως έχει περιγραφεί πως μπορεί να βοηθήσει και κάποιον άνθρωπο που πονάει να νιώσει καλύτερα. Ένας άλλος λόγος είναι πως πιθανώς να λειτουργεί ως έκλυση για βοήθεια για τη γάτα που πονάει, παρόμοιο δηλαδή ρόλο με τη γάτα που γουργουρίζει για να κερδίσει την προσοχή μας.
Μπορεί όμως να προκαλείται για εντελώς διαφορετικούς λόγους από τους παραπάνω, μπορεί να εκδηλώνεται λόγω της ύπαρξης μεγάλης συγκέντρωσης φυσικών οπιοειδών στον εγκέφαλο της γάτας που πονάει, μια φυσιολογική διαδικασία που καταπραΰνει τον πόνο.
Στην τελευταία περίπτωση, το γουργουρητό αυτό είναι αντίστοιχο με το γουργουρητό της ευχαρίστησης όταν χαϊδεύουμε τη γάτα μας ή όταν τα γατάκια θηλάζουν τη μαμά τους. Ήδη πραγματοποιούνται μελέτες για την κατανόηση του γουργουρητού που εκδηλώνει μια γάτα που πονάει και αρκετά σύντομα θα έχουμε την απάντηση για το ποιος από τους τρείς παραπάνω λόγους είναι ο αληθινός.
Μέχρι τότε όμως, ας απολαύσουμε το γουργουρητό της γάτας μας, ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τις διαφορές στο γουργουρητό της και ας δούμε στην εικόνα που ακολουθεί ποιες μπορεί να είναι οι ευεργετικές ιδιότητες του γατο-γουργουρητού για εμάς τους ανθρώπους.
