Γράφει ο Δημήτρης Κοτάκος, Επαγγελματίας Εκπαιδευτής σκύλων BCCSDip.DogBhv
Διδάσκει στην Pets Pro Academy, Μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Συμπεριφοράς Σκύλου & Γάτας
Ο σημερινός τρόπος ζωής δεν επιτρέπει πολύ χρόνο για τον εαυτό μας. Οι υποχρεώσεις είναι πολλές και τις περισσότερες ημέρες γυρίζουμε σπίτι αργά και κουρασμένοι.
Από τη στιγμή όμως που έχουμε επιλέξει να έχουμε έναν σκύλο στη ζωή μας, θα πρέπει να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας απέναντί του.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο σκύλος έχει δική του πυραμίδα αναγκών. Από τη στιγμή που οι σκύλοι εξαρτώνται από εμάς είναι υποχρέωσή μας να τους καλύψουμε αυτές τις ανάγκες που είναι απαραίτητες για τη σωματική και πνευματική τους υγεία.
1. Χαϊδέψτε τον σκύλο σας
Έχουμε στη διάθεσή μας πλέον, στοιχεία που αποδεικνύουν πως η επαφή (χάδι) με τον σκύλο έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων οξυτοκίνης (oxytocin). Σε πρόσφατη έρευνα διαπιστώθηκε πως όση πιο πολύ ώρα κοιτιούνται σκύλος και άνθρωπος στα μάτια, τόσο πιο πολύ μεταβάλλονται τα επίπεδα της οξυτοκίνης στο ανθρώπινο σώμα. Η οξυτοκίνη κυκλοφορεί σε καθορισμένες περιοχές του εγκεφάλου που έχουν σχέση με τη συναισθηματική, γνωστική και κοινωνική συμπεριφορά. Έχει δηλαδή αντίκτυπο σε κοινωνικές μας σχέσεις, ενώ συμβάλλει σε συναισθηματικές αντιδράσεις που αφορούν χαλάρωση, εμπιστοσύνη και ψυχολογική σταθερότητα.
2. Δώστε μεγάλη σημασία σε τι του αρέσει και τι όχι – Δώστε του το δικαίωμα της επιλογής
Κάνουμε πολλά στους σκύλους μας, πολλές φορές για να ικανοποιήσουμε δικές μας ανάγκες, χωρίς να σκεφτόμαστε εάν τους αρέσουν ή όχι. Παραδείγματος χάρη, δεν αρέσουν σε όλους τους σκύλους οι “πνιχτές” αγκαλιές. Επειδή είμαι δρομέας μεγάλων αποστάσεων δεν πάει να πει πως πρέπει να αναγκάζω τον σκύλο μου να τρέχει παρέα. Ανακαλύψτε την αγαπημένη του λιχουδιά, το αγαπημένο του παιχνίδι, την αγαπημένη του γωνία στο σπίτι και δώστε του την επιλογή να ξαπλώσει εκεί, εάν θέλει. Δεν είναι δυνατόν να κάνουν οι σκύλοι μας -μόνοό,τι αρέσει και όπως αρέσει σε εμάς. Αφήστε τον σκύλο σας να είναι σκύλος. Αν οι σκύλοι μπορούσαν να μιλήσουν είμαι σίγουρος πως θα μας έλεγαν πολλά…
3. Παραμείνετε ήρεμοι
Υπάρχουν στιγμές που ο σκύλος σας θα κάνει κάτι που θα σας εκνευρίσει, θυμώσει. Φανταστείτε ότι γυρίζετε πτώμα από τη δουλειά και βρίσκετε σκισμένο τον καινούριο καναπέ… Είναι σίγουρο πως όσο και να ουρλιάξετε ή θυμώσετε, ο καναπές θα παραμείνει σκισμένος. Οπότε μην το κάνετε! Πάρτε γρήγορα 10 βαθιές ανάσες, βάλτε ένα ποτήρι κρασί και χαλαρώστε! Αργότερα καθίστε να σκεφτείτε την αιτία που το έκανε ο σκύλος σας.
Ο σκισμένος καναπές είναι το σύμπτωμα. Μήπως τον αφήνετε πολλές ώρες μόνο του και στρεσάρεται;
Μήπως δεν είναι ακόμη έτοιμος να κυκλοφορεί ελεύθερος σε όλο το σπίτι; Μήπως η άσκησή του δεν είναι αρκετή ή δεν είναι η σωστή γι’ αυτόν;
4.Παίξτε με τον σκύλο σας
Το παιχνίδι με τον σκύλο είναι ο καλύτερος τρόπος όχι μόνο να εκτονωθεί σωματικά ή πνευματικά αλλά και να χτίσετε μία υγιή σχέση. Η παιχνιδιάρικη διάθεση στην εκπαίδευση έχει αποδειχθεί πως βοηθάει τον σκύλο να αφομοιώσει καλύτερα όλα τα νέα πράγματα που του έχετε μάθει (επίσης το παιχνίδι και ο ύπνος μετά την εκπαίδευση). Κάθε σκύλος είναι διαφορετικός. Ο ένας μπορεί να τρελαίνεται με την ιδέα πως θα του πετάξετε το μπαλάκι και κάποιος άλλος να μην δώσει σημασία. Αφιερώστε λίγο χρόνο και ανακαλύψτε ποιο παιχνίδι αρέσει στον σκύλο σας.
5. Εκπαιδεύστε τον για να συμβιώνετε χωρίς προβλήματα
Η εκπαίδευση του σκύλου δεν είναι τίποτε άλλο από μία γλώσσα επικοινωνίας.
Ένας κώδικας που προσπαθούμε να αναπτύξουμε με τον σκύλο μας, ώστε να μπορέσουμε να συμβιώσουμε.
Δώστε αρχικά βάση στη συμπεριφορά του σε σχέση με τους ανθρώπους και τα άλλα ζώα (κοινωνικοποίηση/socialization) και στη συνέχεια με την εξοικείωση του (habituation) στο περιβάλλον που θα μεγαλώσει. Ασχοληθείτε με την πρόληψη προβλημάτων συμπεριφοράς.
Παράλληλα μπορείτε να αρχίσετε και την εκπαίδευσή του στις πολύ βασικές εντολές. Τέλος επιλέξτε έναν εκπαιδευτή που δεν εφαρμόζει ψυχολογική και σωματική βία. Ζητήστε από τον εκπαιδευτή να σας τεκμηριώσει τις μεθόδους του και κάντε έρευνα για τις σπουδές του.
6. Μην αφήνετε το μυαλό του να τεμπελιάζει
Η πνευματική του άσκηση είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική. Βάλτε το μυαλό του σκύλου σας να δουλέψει από πολύ μικρή ηλικία. Οι δύο βόλτες την ημέρα ίσως να μην είναι αρκετές για κάποιους σκύλους. Σκεφτείτε διάφορες ασκήσεις όπου θα πρέπει ο σκύλος σας να βάλει το μυαλό του να δουλέψει. Π.χ Η εκπαίδευση εάν γίνεται με σύγχρονες μεθόδους, είναι μία διαδικασία που βάζει τον σκύλο να σκεφτεί.
Η έλλειψη πνευματικής άσκησης μπορεί να δημιουργήσει αρκετά προβλήματα.
7. Αφήστε τον να μυρίσει
Η όσφρηση του σκύλου είναι θαύμα της φύσης. Είναι η κυρίαρχη αίσθηση. Κατά τη διάρκεια της βόλτας, αφήστε τον να μυρίσει και να επεξεργαστεί το περιβάλλον.
Τις βροχερές ημέρες κρύψτε την αγαπημένη του λιχουδιά ή το παιχνίδι μέσα στο σπίτι και παρακινήστε τον να το βρει χρησιμοποιώντας την μύτη του και μόνο.
8. Στον κτηνίατρο τουλάχιστον 2 φορές τον χρόνο
Ο σκύλος πρέπει να είναι και ψυχικά αλλά και σωματικά υγιής. Δύο επισκέψεις τον χρόνο στον κτηνίατρο είναι απαραίτητες για εξετάσεις αίματος και ούρων. Εάν έχετε την υποψία πως κάτι “δεν πάει καλά” (π.χ. απότομες αλλαγές στην διάθεση), μην διστάσετε να τηλεφωνήσετε στον κτηνίατρό σας.
9. Οι βόλτες είναι σημαντικές
Όλα οι σκύλοι χρειάζονται άσκηση. Από το μικρόσωμο Yorkie έως τον Μεγάλο Δανό. Η άσκηση δεν εξαρτάται από το μέγεθος του σκύλου αλλά από τη φυλή και τα επίπεδα ενέργειας που έχει κάθε σκύλος. Υπάρχουν σκύλοι που τους φτάνει μία βόλτα γύρω από το τετράγωνο και άλλοι που θέλουν αρκετή ώρα περπάτημα (κάποιοι και τρέξιμο). Βοηθήστε, τον σκύλο να εκτονώσει την ενέργεια του έξω από το σπίτι και όχι τρέχοντας στους καναπέδες. Οι σκύλοι που δεν εκτονώνουν την ενέργειά τους μπορεί να παρουσιάσουν συμπεριφορές που θα δυσκολέψουν πολύ τη συμβίωσή σας.
10. Μην τον ταΐζετε αποφάγια
Η διατροφή του σκύλου σας είναι η βάση για την καλή του υγεία. Μην τον ταΐζετε αποφάγια ή χύμα τροφές. Διαλέξτε μία καλή τροφή που του ταιριάζει. Οι ανθρώπινες τροφές δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες που έχει ένας σκύλος.
11. Μην τον κλειδώνετε έξω!
Οι σκύλοι είναι κοινωνικά θηλαστικά.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια έχουν μάθει να ζουν παρέα με τον άνθρωπο και να αναπτύσσουν επικοινωνία που βοηθά την επιβίωσή τους. Ο σκύλος προτιμά να ζει με τον άνθρωπο από το να ζει μακριά του. Η ζωή του θα είναι πολύ καλύτερη μέσα σε ένα σπίτι από ότι σε ένα μπαλκόνι ή μία ταράτσα. Μην απομονώνετε τον σκύλο σας!