«Τα ζώα δεν είναι δώρα! Υιοθετήστε με υπευθυνότητα!»
«Η επιλογή ενός ζώου για δώρο δεν είναι παράγοντας διαμόρφωσης φιλοζωικής συνείδησης»
Γράφει η Κατερίνα Παπαποστόλου, Εκπαιδευτικός – Ζωοθεραπεύτρια, Εκπαιδεύτρια Σκύλων, Συγγραφέας και Ιδρύτρια Ζω.Ε.Σ.
Έχοντας περάσει όλοι μας ήδη δεκατέσσερις μήνες υποχρεωτικού εγκλεισμού στο σπίτι, και ανάμεσά μας και άνθρωποι που μάλιστα πριν ο τρόπος ζωής τους ήταν σε μόνιμη βάση εκτός σπιτιού και ίσως ήταν και ένας λόγος του να μην αποφασίσουν να υιοθετήσουν ένα ζώο, στους ίδιους αλλά και σε πολλούς από τους φίλους τους φάνηκε καταπληκτική και πολύ επίκαιρη ιδέα το να συνδεθούν συναισθηματικά με έναν σκύλο ή μια γάτα. Πόσο μάλλον σε μια εποχή που τα αδέσποτα υπέφεραν, καθώς τα ζώα είναι τα πρώτα που «χτυπιούνται» σε μια κρίση, με αποτέλεσμα ο οίκτος μας για αυτά να οδηγήσει σε επιπόλαιες υιοθεσίες.
Κάθε χρόνο κοντά στις γιορτές αυξάνεται ο αριθμός αγοράς και υιοθεσίας ζώων, ενώ κάθε καλοκαίρι αυξάνεται ο αριθμός των αδέσποτων στους δρόμους, καθώς πολλά από αυτά δεν «χωράνε» στις βαλίτσες διακοπών.
Κάθε χρόνο κοντά στις γιορτές αυξάνεται ο αριθμός αγοράς και υιοθεσίας ζώων, ενώ κάθε καλοκαίρι ακόμη και της ίδιας χρονιάς αυξάνεται ο αριθμός των αδέσποτων στους δρόμους, καθώς πολλά από αυτά δεν «χωράνε» στις βαλίτσες διακοπών.
Το να δωρίσεις για έκπληξη χωρίς να προηγηθεί συζήτηση με τον μελλοντικό γονέα ένα κατοικίδιο ζώο είναι μια πράξη απόλυτα επιπόλαιη και σίγουρα ανεύθυνη και το δώρο σου έχει πολλές πιθανότητες να καταλήξει εφήμερο παιχνίδι που όταν «χαλάσει» ή δεν αποδειχθεί ισάξιο των προσδοκιών του παραλήπτη του καταλήγει πολύ εύκολα στα σκουπίδια. Ή στη χειρότερη περίπτωση ο αποδέκτης να μην το θέλει και εσύ να αναγκαστείς να το επιστρέψεις εκεί από όπου το «πήρες».
Η ανευθυνότητα αλλά και η αμέλεια που χαρακτηρίζει συχνά τους Έλληνες που σπεύδουν να αποκτήσουν ένα κατοικίδιο ως βάλσαμο για τη μοναξιά τους, οδηγεί στη δημιουργία νέων αδέσποτων σε πολύ λίγο καιρό με ένα μέλλον απόλυτα αβέβαιο για εκείνα. Που από τη ζεστασιά ενός σπιτιού και την ασφάλεια μιας οικογένειας βρίσκονται στον δρόμο μόνα και έρημα να αναζητούν λίγα χάδια, νερό και λίγο φαγητό αλλά και να αντιμετωπίζονται ως επικίνδυνα και επιζήμια ενώ εκείνα δεν φταίνε πραγματικά σε τίποτα!
Αυτό που είναι σαφέστατα δεδομένο είναι πως κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να αγαπάει τα ζώα. Το να σέβεται όμως τη φύση τους και να μην τα αντιμετωπίζει ως άψυχα και αναλώσιμα αντικείμενα αποτελεί ηθική υποχρέωση του καθένα μας αλλά και δείγμα παιδείας, ήθους και πολιτισμού.
Μέσα στην πανδημία ένας πολύ μεγάλος αριθμός ανθρώπων θέλησε να υιοθετήσει ένα ζώο καθώς θεώρησε ότι έχει όλο τον χρόνο να συνηθίσουν στην κοινή ζωή τους, αλλά και για να έχει και μια συντροφιά μέσα στο σπίτι. Άνθρωποι που υιοθέτησαν, ενώ εξαιτίας της πανδημίας έχασαν τη δουλειά τους, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να συντηρήσουν τον εαυτό τους πόσο μάλλον και ακόμη μια ψυχή που επίσης πεινάει, διψάει, πονάει και κρυώνει. Σε κάθε απόφαση υιοθεσίας ενός ζώου, το πρώτο πράγμα που οφείλεις με απόλυτη ωριμότητα να σκεφτείς είναι το τι θα απογίνει εκείνο στην περίπτωση που εσύ πάθεις κάτι, κάτι που η αλήθεια είναι ελάχιστοι σκέφτονται. Με κάθε υιοθεσία ενός πλάσματος γίνεσαι αυτόματα αποκλειστικά υπεύθυνος για μια ψυχή που δεν θα μεγαλώσει ποτέ και δεν θα έχει και κανέναν άλλον στον κόσμο!
Τα ζώα έχουν ψυχή και δεν είναι δυνατόν να τα αντιμετωπίζουμε ως λούτρινα άψυχα παιχνίδια.
Και ούτε η επιλογή ενός ζώου για δώρο είναι παράγοντας διαμόρφωσης φιλοζωικής συνείδησης όπως ισχυρίζονται πολλοί μιας που τα ποσοστά εκείνων που κράτησαν τα ζώα που τους δώρισαν είναι πραγματικά απογοητευτικά!
Με κάθε υιοθεσία ενός πλάσματος γίνεσαι αυτόματα αποκλειστικά υπεύθυνος για μια ψυχή που δεν θα μεγαλώσει ποτέ και δεν θα έχει και κανέναν άλλον στον κόσμο!
Η επιμονή επίσης ενός παιδιού κυρίως για την απόκτηση ενός ζώου ως δώρο όσο εκνευριστική και κουραστική και αν είναι δεν θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να βρει πρόσφορο έδαφος.
Αρκεί να αναλογιστεί ο κάθε γονιός ότι τα ζώα έχουν ψυχή, χρειάζονται χρόνο, χρήματα και χώρο στο σπίτι και στη ζωή μας. Μεγαλώνουν, έχουν ανάγκες, μπορεί να κάνουν και ζημιές, αφήνουν τρίχα και συχνά λερώνουν και το σπίτι.
Και αν οι γονείς δεν είναι έτοιμοι να ανταπεξέλθουν σε αυτά, το ζώο δεν θα έχει καλή κατάληξη μαζί τους. Τα ζώα νιώθουν όπως εμείς, είναι ισότιμα μέλη της οικογένειάς μας, δεν ζούνε δυστυχώς για πολλά χρόνια αλλά οφείλεις να τους κρατάς το χέρι μέχρι το τέλος της ζωής τους. Και το σημαντικότερο ως γονιός ενός ζώου έχεις αρκετές υποχρεώσεις, ενώ είναι παντοτινοί φίλοι που δεν επιστρέφονται, όταν τελικά φτάσει η μέρα που οι απαιτήσεις τους πλέον είναι δύσκολα διαχειρίσιμες!
Εξαιρετικά θετικό είναι ότι γίνονται συνεχόμενες προσπάθειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών μέσα από φιλοζωικά σποτ στην τηλεόραση στα οποία δόθηκε πολύ μεγαλύτερος τηλεοπτικός χρόνος, ενώ οι καλλιτέχνες ήταν και πάλι πρώτη γραμμή να μιλήσουν για τα αδέσποτα ζώα. Αλλά και σε κάθε ευκαιρία που τους δόθηκε δημόσιο βήμα, όσοι είναι γνωστοί για την αγάπη τους για αυτά, δεν παραμέλησαν να αναφερθούν στην αξία της φροντίδας των αδέσποτων ζώων αλλά και της συνύπαρξης μαζί τους. Μια έντονη προσπάθεια και από όλους εμάς διαδικτυακά, ώστε να αντιληφθούν έγκαιρα οι συμπολίτες μας πως τα ζώα δεν είναι παιχνίδια που πετιούνται στον δρόμο μόλις τα βαρεθούν ή μόλις εκείνα γεράσουν και οι ανάγκες φροντίδας τους αυξηθούν. Όπως άλλωστε συμβαίνει και με τους ανθρώπους! Αν τους βαρεθείς, τους πετάς;
Η σχέση πολλών με τα ζώα θα αλλάξει μονάχα όταν αντιληφθούν πως τα ζώα είναι ισότιμοι συμπολίτες τους και πως οφείλουν να σταθούν στο πλευρό τους μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Το να εγκαταλείπεις το ζώο σου, πράξη άλλωστε παράνομη που διώκεται από τον νόμο, ισοδυναμεί με θάνατο, είναι ολοκληρωτικά απάνθρωπο και οδηγεί το ζώο σε βέβαιο θάνατο ακόμη και από ψυχικό μαρασμό.
Η αλλαγή της αντίληψης μας απέναντι στα ζώα δεν θα γίνει σίγουρα αυτόματα αλλά και ούτε η αλλαγή της φιλοζωικής αντίληψής μας θα αλλάξει μονομιάς όλο τον κόσμο. Θα συμβάλει όμως τα μέγιστα στη ριζική αλλαγή της νοοτροπίας μας στη σχέση μας με τα ζώα και έτσι όλοι μας θα αγωνιστούμε για τα δικαιώματά τους που δεν είναι κάτι που οφείλουμε εμείς να τους παραχωρήσουμε ως δώρο για όλα όσα μας προσφέρουν αλλά αποτελούν αναφαίρετό τους δικαίωμα που συνεχίζει ο άνθρωπος καθημερινά να τους κλέβει.
Ο σεβασμός στα ζώα δεν πρέπει ποτέ να περάσει ως ατομική υπόθεση καθώς αφορά όλους μας και δεν υπάρχει κανένα ικανοποιητικό επιχείρημα για να μεταχειριζόμαστε τα ζώα σαν άψυχα αναλώσιμα αντικείμενα και παιχνίδια. Ο οίκτος για τα ζώα είναι άνευ σημασίας και λειτουργικότητας και σίγουρα δεν λύνει το πρόβλημα της εγκατάλειψης τόσων ζώων που πάρθηκαν αρχικά ως δώρα και έπειτα αντιμετωπίστηκαν ως παιχνίδια και έτσι στο τέλος πετάχτηκαν στα σκουπίδια. Αυτό που χρειάζεται είναι να λειτουργούμε όλοι μας με ενσυναίσθηση μπαίνοντας συνεχώς στη θέση του άλλου και έχοντας τη συμπεριφορά απέναντί του που θα θέλαμε να έχει και εκείνος για μας. Το γεγονός από την άλλη ότι αδυνατούμε να λύσουμε μέχρι και σήμερα αποτελεσματικά το θέμα της ανεύθυνης κηδεμονίας ενός ζώου δεν σημαίνει αυτόματα πως πρέπει να παραμένουμε άπραγοι αλλά να ακολουθούμε έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής και εφαρμογής των ηθικών υποχρεώσεών μας απέναντι στα ζώα με την ελπίδα πως θα μας μιμηθούν και άλλοι! Άλλωστε αλλάζεις τον κόσμο με το παράδειγμά σου.
Αυτό που χρειάζεται είναι να λειτουργούμε όλοι μας με ενσυναίσθηση μπαίνοντας συνεχώς στη θέση του άλλου και έχοντας τη συμπεριφορά απέναντί του που θα θέλαμε να έχει και εκείνος για μας
Αν δεν έχετε λοιπόν λάβει απόλυτα ευσυνείδητα και υπεύθυνα την απόφαση να συμβιώσετε για τα επόμενα 15 τουλάχιστον χρόνια με έναν πιστό τετράποδο φίλο και να απολαύσετε όλες τις μαγικές ιδιότητες της καθημερινής συνύπαρξης μαζί του, όλα τα καταστήματα παιχνιδιών είναι γεμάτα λούτρινα παιχνίδια. Πολλά από αυτά απεικονίζουν ζώα και είναι πολύ όμορφα δώρα τα οποία ομορφαίνουν επίσης τη ζωή μας χωρίς να απαιτούν όμως από εμάς την οποιαδήποτε φροντίδα! Που ακόμη και εκείνα όμως όταν τα βαρεθείς ή χαλάσουν μην τα πετάς στα σκουπίδια, αλλά χάρισέ τα σε κάποιον που τα χρειάζεται περισσότερο από εσένα!