Είναι μικροσκοπικά ζουζούνια που προκαλούν μεγάλους μπελάδες
(Μέρος 2ο)
Ο ψύλλος (Ctenocephalides felis, Ctenocephalides canis) και το τσιμπούρι ή κρότωνας (Rhipicephalus sanguineus και άλλα) είναι από τα πιο γνωστά εξωπαράσιτα του σκύλου και της γάτας και βρίσκονται παντού!
Γράφει ο Gordon Baker κτηνίατρος
To τσιμπούρι (ο κρότωνας)
Όνομα
Όπως ο ψύλλος (μέρος 1), τo τσιμπούρι ή κρότωνας, είναι αιματοφάγο παράσιτο που βρίσκουμε συχνά στα κατοικίδιά μας και σε πολλά άλλα θηλαστικά. Υπάρχουν πολλά είδη τσιμπουριών αλλά αυτό που βρίσκουμε πιο συχνά στους σκύλους στην Ελλάδα είναι το καφέ τσιμπούρι Rhipicephalus sanguineus(1) και είναι το τσιμπούρι με την μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση παγκοσμίως(2).
Βιολογικός κύκλος
Το τσιμπούρι, όπως και ο ψύλλος, περνάει από 4 στάδια μεταμόρφωσης.
Τα αυγά του τσιμπουριού έχουν σφαιρικό και σκούρο καφέ χρώμα.
Οι προνύμφες έχουν τρία ζεύγη ποδιών και μέγεθος περίπου 0,54 χιλ. μήκος ενώ οι νύμφες και οι ενήλικες έχουν τέσσερα ζεύγη ποδιών και μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους. Οι νύμφες έχουν μήκος έως 1,30 χιλ. και οι ενήλικες έως 2,28 χιλ.
Η εξέλιξη από αυγό σε ενήλικο μπορεί να ολοκληρωθεί σε περίπου 6 εβδομάδες αλλά συχνά θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος εάν δεν υπάρχουν ξενιστές ή αν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες.
Τα τσιμπούρια είναι αρκετά ανθεκτικά και μπορούν να επιβιώσουν για τρεις έως πέντε μήνες σε κάθε στάδιο του βιολογικού κύκλου χωρίς να τραφούν.
Διατροφή
Το τσιμπούρι είναι αιματοφάγο παράσιτο αλλά σε αντίθεση με τον ψύλλο, και οι προνύμφες και οι νύμφες του τσιμπουριού διατρέφονται από τον ξενιστή και αυτό είναι απαραίτητο για την εξέλιξη του παρασίτου στο επόμενο στάδιο του βιολογικού κύκλου. Γενικά, η διάρκεια του γεύματος αίματος στα αιματοφάγα έντομα είναι σύντομη (από δευτερόλεπτα μέχρι μερικά λεπτά), πχ κουνούπια, σκνίπες, ενώ τα τσιμπούρια διατρέφονται αργά (από μέρες έως εβδομάδες) και μπορούν να μυζήσουν 200-600 φορές το βάρος του σώματός τους σε αίμα!
To θηλυκό, αφού τραφεί με αίμα θα γεννήσει τα αυγά του (κατά μέσο όρο 4.000 αυγά). Ο αριθμός των αυγών εξαρτάται από το μέγεθος του τσιμπουριού και από την ποσότητα αίματος που έχει καταναλώσει. Μετά από τη γέννηση των αυγών, το θηλυκό τσιμπούρι κλείνει τον βιολογικό κύκλο και πεθαίνει (Dantas-Torres 2008).
Tα τσιμπούρια μπορούν να μυζήσουν 200-600 φορές το βάρος του σώματός τους σε αίμα.
Ο κίνδυνος
Τα τσιμπούρια αποτελούν σοβαρή απειλή για την υγεία του σκύλου μας. Εκτός από την αναιμία και την πιθανή πρόκληση κνησμού ή δερματίτιδας, μεταδίδουν διάφορους ιούς, βακτήρια, ρικέτσιες και παράσιτα που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά νοσήματα όπως είναι η Ερλιχίωση και η Πιροπλάσμωση.
Η αντιμετώπιση
Σε περίπτωση που τα κατοικίδιά σας έχουν προσβληθεί από τσιμπούρια, μην δοκιμάσετε να λύσετε το πρόβλημα μόνοι σας.
Για τη σωστή αντιμετώπιση, η/ο κτηνίατρος θα προτείνει την κατάλληλη αγωγή ανάλογα με την κάθε περίπτωση και θα σας δώσει χρήσιμες συμβουλές για τη σωστή χρήση των προϊόντων αλλά και για τη διαχείριση του περιστατικού. Ακόμη και η αφαίρεση του τσιμπουριού είναι προτιμότερο να ζητήσουμε από την/τον κτηνίατρο να μας δείξει πως να το κάνουμε αποτελεσματικά και με ασφάλεια.
Ευτυχώς, σήμερα υπάρχει πληθώρα προϊόντων για την αντιμετώπιση των εξωπαρασίτων. Προϊόντα με καινοτόμες δραστικές ουσίες για το σκύλο και τη γάτα που διευκολύνουν τη λύση του προβλήματος. Γι’ αυτό αν δείτε εξωπαράσιτα στο κατοικίδιό σας ή στον χώρο σας, συμβουλευτείτε την/τον κτηνίατρό σας και θα σας προτείνει την κατάλληλη αγωγή.
1. https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/ctenocephalides-felis#:~:text=Cat%2520flea%2520(Ctenocephalides%2520felis),humans%2520and%2520many%2520domestic%2520animals.&text=This%2520ectoparasite%2520is%2520the%2520most,such%2520as%2520horses%2520or%2520goats.
2. https://animaldiversity.org/accounts/Ctenocephalides_felis/#b4900682e0238de65dc7bb0925c63350
