«Όταν τύχει να έρθεις αντιμέτωπος με τον εχθρό σου, επιβάλλεται να τον εξοντώσεις με οποιοδήποτε μέσο.» (Απόσπασμα του ιστορικού Πινδάρου)
Γράφει ο Γιώργος Χατζάκος, εν ενεργεία Υπ/κός της Πολεμικής Αεροπορίας, Επόπτης Εκπαίδευσης στο Κέντρο Εκπαίδευσης Σκύλων της Πολεμικής Αεροπορίας
Φωτογραφίες: Νατάσσα Κωστάκη, editor Κατοικίδια εν Δράσει
Η Πολεμική Αεροπορία, πρωτοπόρος της επίγειας άμυνας-φρούρησης, ξεκίνησε να εκπαιδεύει σκύλους, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν στη φρούρηση και ασφάλεια των μονάδων της. Αυτή η ανάγκη δημιούργησε το Κέντρο Εκπαίδευσης Φρουρών και Σκύλων (ΚΕΦΣΚΥ).
Παράλληλα, η Πολεμική Αεροπορία εκπαιδεύει σκύλους για ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών, εκρηκτικών υλών και έρευνας-διάσωσης. Οι φυλές σκύλων που χρησιμοποιούνται είναι ο γερμανικός ποιμενικός, o βελγικός ποιμενικός (Μαλινουά) και το Λαμπραντόρ.
Η αμοιβαία σχέση εμπιστοσύνης και αγάπης ανάμεσα στο χειριστή και στο σκύλο του είναι το κλειδί για τη δημιουργία μίας άρρηκτα σχέσης που θα διαρκέσει για πολλά χρόνια. Έτοιμοι να θυσιαστούν ο ένας για τον άλλον, ο χειριστής και ο στρατιωτικός σκύλος δρουν δυναμικά σαν μία ενότητα.
Οι παράγοντες που διέπουν την εκπαίδευση των στρατιωτικών σκύλων είναι:
α. Η υπομονή και η επιμονή,
β. Η θέληση και αμοιβαία εμπιστοσύνη
γ. Η μέθοδος της επανάληψης
δ. Η μέθοδος της ανταμοιβής.
Χειριστές και σκύλοι εκπαιδεύονται καθημερινά, προκειμένου να αυξήσουν τις επιχειρησιακές τους ικανότητες. Η εκπαίδευση περιλαμβάνει θέματα ασφάλειας και τεχνικών χειρισμού, θέματα φρούρησης, συμπεριφοράς σκύλων και ιδιότητες που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν έναν χειριστή.
Οι επιχειρησιακοί στόχοι της εκπαίδευσης των ομάδων ορίζονται και υλοποιούνται οι
παρακάτω:
α. Φρούρηση – ασφάλεια στρατιωτικών περιοχών,
β. Δυναμική και καταλυτική αντιμετώπιση απειλών,
γ. Έρευνα και διάσωση,
δ. Ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών,
ε. Ανίχνευση εκρηκτικών μηχανισμών.
Τέλος, ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στην κτηνιατρική κλινική που λειτουργεί στο ΚΕΦΣΚΥ, με αποστολή την παροχή περίθαλψης στους στρατιωτικούς σκύλους Μονάδων της Πολεμικής Αεροπορίας, του Πολεμικού Ναυτικού, της Ελληνικής Αστυνομίας, της ΕΜΑΚ, του Λιμενικού Σώματος και του Υπουργείου Οικονομικών καθώς και στα γεράκια της Πολεμικής Αεροπορίας. Επιπρόσθετα, οι κτηνίατροι συνδράμουν, όποτε απαιτηθεί, στην αντιμετώπιση προβλημάτων Δημόσιας Υγείας.
Εκπαίδευση
Η εκπαίδευση περιλαμβάνει θέματα ασφαλείας και τεχνικές χειρισμού εργασιακών σκύλων με υψηλή ενέργεια και πολλή διάθεση να αποδώσουν, βασικές αρχές εκπαίδευσης, μυθολογίες, νυχτερινή εκπαίδευση, θέματα φρούρησης και ανίχνευση. Επίσης, κάθε χειριστής εκπαιδεύεται σε γενικές αρχές νοσηλευτικής – φαρμακευτικής και πρώτες βοήθειες σκύλων και ανθρώπων.
Οι χειριστές και οι στρατιωτικοί σκύλοι εκπαιδεύονται καθημερινά σε σενάρια που πιθανόν να αντιμετωπίσουν, ανάλογα με την αποστολή που αναλαμβάνουν. Σενάρια έρευνας περιοχών για σκοπούς φρούρησης, προληπτικές έρευνες ουσιών και υλών καθώς και σενάρια εύρεσης ανθρώπων αποτελούν καθημερινότητα. Η απόδοση του στρατιωτικού σκύλου επηρεάζεται άμεσα και εξαρτάται από την εκπαίδευση που θα δεχτεί και θα επιδέχεται, καθώς και από τη σχέση του με τον χειριστή του.
Κάθε εκπαιδευόμενος χειριστής αναλαμβάνει, εκτός των άλλων, μία υποχρέωση, να δημιουργήσει μία αξιόλογη σχέση με τον σκύλο του, αναπτύσσοντας ο ίδιος μερικές ιδιότητες και εφαρμόζοντας συγχρόνως τις βασικές αρχές που διέπουν την εκπαίδευση των στρατιωτικών σκύλων.
Το «μυστικό» της σωστής εκπαίδευσης είναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ο χειριστής θα πρέπει να κατανοήσει τις ανάγκες του σκύλου του και με την κατάλληλη μεθοδολογία να πετύχουν το μέγιστο των προσδοκιών. Δημιουργώντας κλίμα εμπιστοσύνης, εξασφαλίζεται η ασφάλεια που νιώθει ο σκύλος δίπλα στον χειριστή του, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται η ικανότητα αντίληψης του (μαθαίνει πιο γρήγορα) και τέλος ο βαθμός προθυμίας στην εκτέλεση των εντολών.
Αναλυτικότερα, κάθε στρατιωτικός σκύλος εκπαιδεύεται σε ασκήσεις υπακοής, όπως το «κάτσε», «κάτω», «έλα», «στάσου», υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και σε ασκήσεις ευκινησίας – αυτοπεποίθησης, όπου ο σκύλος πραγματοποιεί διέλευση από διάφορα εμπόδια. Περαιτέρω εκπαίδευση πραγματοποιείται ανάλογα τον ρόλο κάθε στρατιωτικού σκύλου, έτσι οι σκύλοι φρούρησης ακολουθούν προγράμματα που αφορούν στην προστασία Μονάδων, οι σκύλοι ουσιών και υλών εκπαιδεύονται στον εντοπισμό αυτών σε δύσκολες συνθήκες και τέλος οι σκύλοι διάσωσης πραγματοποιούν ένα φάσμα εκπαιδεύσεων για τον εντοπισμό ανθρώπων σε ερείπια και δύσβατες περιοχές. Εκτός των άλλων, ο χειριστής φροντίζει καθημερινά για την ευζωία του σκύλου, διασφαλίζοντας την υγεία και την άριστη σωματική κατάστασή του.
Κατόπιν και σύμφωνα με τα προγράμματα εκπαίδευσης, χειριστής και σκύλος αναλώνονται σε ένα ατέλειωτο «παιχνίδι» ασκήσεων, όπου ο σκύλος, προκειμένου να αποκτήσει την αγαπημένη του ανταμοιβή, θα πρέπει να εντοπίσει, συνδράμει, μυρίσει και συνεργαστεί υπό τις οδηγίες του χειριστή.
