Η συγγραφέας Κωνσταντίνα Τασσοπούλου μιλά για τις ιστορίες που της διηγήθηκαν οι σκύλοι οδηγοί της Σχολής Λάρα και αποφάσισε να τις μοιραστεί στο νέο της βιβλίο «Το Βήμα του Σκύλου Οδηγού»
Το βιβλίο «Το Βήμα του Σκύλου Οδηγού» (εκδ. Υδροπλάνο) είναι, εκτός των άλλων, μια συλλογή από συνεντεύξεις που πήρατε από εκείνους. Μιλήστε μας για αυτές τις συνεντεύξεις.
Κ. Τασσοπούλου: Όπως δηλώνει και ο τίτλος, έδωσα βήμα στους σκύλους οδηγούς, για να μου μιλήσουν για την καθημερινότητά τους με τους ανθρώπους που συνοδεύουν. Μια καθημερινότητα ξεχωριστή και ιδιαίτερη, όπως είναι και η εργασία αυτών των σκύλων. Οι συνεντεύξεις που πήρα από τους σκύλους οδηγούς με γέμισαν με σοφία. Έμαθα λεπτομέρειες που δεν ήξερα. Πόση υπομονή χρειάζεται για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Πόση
ψυχραιμία. Πόσο δύσκολη είναι η δουλειά τους. Όλοι οι εργαζόμενοι σκύλοι επιτελούν σημαντικό έργο και καταφέρνουν σπουδαία πράγματα. Υπάρχει όμως μια παράμετρος που ανεβάζει τους σκύλους οδηγούς λίγο πιο ψηλά. Όλοι οι σκύλοι εργαζόμενοι, λαμβάνουν εντολές και τις εκτελούν. Ο σκύλος οδηγός, λαμβάνει πρωτοβουλίες. Βλέπει τον κίνδυνο, τον αξιολογεί και έχει εκπαιδευθεί πώς να πράξει. Παρατηρεί μια συνθήκη, κρίνει πως ίσως κρύβει δυσκολία ή κίνδυνο για τον άνθρωπό του και αποφασίζει μόνος να τον απομακρύνει. Βλέπει ένα κλαδί στο οποίο ο τυφλός ίσως κουτουλήσει, το αξιολογεί, τον απομακρύνει, τον πάει από άλλον δρόμο. Με εντυπωσίασε αυτή η πληροφορία, όπως και άλλες που ήρθαν στα αυτιά μου μέσω των συνεντεύξεων.
Πώς σκεφτήκατε να γράψετε ένα τέτοιο βιβλίο;
Κ. Τ.: Ακριβώς πώς το σκέφτηκα, δεν ξέρω να το ερμηνεύσω. Το ένιωσα. Το αισθάνθηκα. Μάλλον, επειδή η καλύτερη φίλη της μαμάς μου ήταν τυφλή και από μικρή άκουγα ιστορίες τους κοινές, είχα μέσα μου κάτι αδιόρατο που με συγκινούσε. Κάτι που αφορούσε ανθρώπους που δεν βλέπουν. Όταν μια μέρα τυχαία ενημερώθηκα για την ΛΑΡΑ, σκέφτηκα να τους προτείνω ένα βιβλίο που τα έσοδα θα τους ενισχύουν. Ένα βιβλίο κομμένο και ραμμένο πάνω τους. Μίλησα με την Πρόεδρο της Λάρα, Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου, της κατέθεσα την σκέψη μου, δέχτηκε. Της είμαι ευγνώμων για την εμπιστοσύνη της. Τhe rest is history. Μια ιστορία και όχι μόνον μία, που μπορεί να διαβάσει κανείς σε ένα πολύ καλαίσθητο βιβλίο σε εξαιρετική εικονογράφηση Βέρας Κολοκούρη που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Υδροπλάνο.
Υπάρχει κάποια ιστορία που σας πήρε κι εσάς μαζί της;
Κ. Τ.: Υπάρχει μια ιστορία που έζησα, όχι που άκουσα ως μαρτυρία. Ήμουν η ίδια μάρτυράς της. Κάτι που είχα την τύχη να δω με τα μάτια μου, μπροστά μου. Ήμουν με την Ιωάννα Μαρία Γκέρτσου σε μια συνέντευξη σε ένα μεγάλο πάρκο. Ο σκύλος της Μπάμπου αλώνιζε στο πάρκο ευτυχής – δεν εργαζόταν, είχε χρόνο να περπατήσει, να χαζέψει, να συναντήσει άλλους σκύλους, να είναι ανέμελος στην άλλη άκρη του πάρκου. Κάποια στιγμή η συζήτηση πάει στους σκύλους οδηγούς της Ιωάννας που δεν ζουν πια. Την Λάρα, τον πρώτο σκύλο οδηγό της – τον πρώτο σκύλο οδηγό της Ελλάδας. Η Ιωάννα ενθυμούμενη την Λάρα που δεν ζει πια, συγκινείται και δακρύζει, κάτι που βλέπουμε εμείς που παρακολουθούμε, αλλά δεν μπορεί να δει ή να ακούσει κάποιος από μακριά. Ο Μπάμπου όμως, το αντιλαμβάνεται. Ποιος ξέρει πώς; Αφήνει το παιχνίδι του, δίχως κανείς να του δώσει καμία εντολή, πηγαίνει στα πόδια της, κάθεται, σχεδόν την αγκαλιάζει. Κατάλαβε πως τον είχε ανάγκη. Ας το αντιπαραβάλουμε αυτό το γεγονός με στιγμές που ίσως έχουμε ζήσει εμείς. Να έχουμε ανάγκη κάποιον άνθρωπο και να μην είναι εκεί. Να μην κάνει τον κόπο να αφήσει για λίγο στην άκρη αυτό που κάνει, για εμάς.
Έχετε γνωρίσει τους σκύλους οδηγούς για τους οποίους μιλάτε; Πόσο βοηθούν τελικά έναν τυφλό;
Έχω γνωρίσει δύο. Τον Μπάμπου και την Τζαζ. Μεγάλη εμπειρία για μένα αυτές οι δια ζώσης συναντήσεις. Δεν νομίζω πως χρειάζεται η δική μου επιβεβαίωση για το εάν βοηθούν. Βοηθούν. Είναι αντικειμενικό, όχι υποκειμενικό. Σύμφωνα με την ιστορία που πριν λίγο σας είπα, μπορούν όλοι να το επιβεβαιώσουν.
Μέχρι σήμερα έχετε γράψει κάποια παιδικά βιβλία που αντλούν το θέμα τους από το ζωικό βασίλειο (Ένα Φτερό, Δυο Φτερά) και έχουν και κάποιο διδακτικό μήνυμα. Τι μήνυμα στέλνει «Το Βήμα του Σκύλου Οδηγού»;
«Το Βήμα του Σκύλου Οδηγού» θέλει να μας ταρακουνήσει περί τυφλότητας και αναπηρίας. Θέλει να μας κάνει μέσα από τις ιστορίες των σκύλων οδηγών, να δούμε τους ανθρώπους που συνοδεύουν. Να μας κάνει να τους κοιτάξουμε προσεχτικά, ουσιαστικά. Όχι βιαστικά. Να δούμε τον άνθρωπο που είναι δίπλα μας και δυσκολεύεται. Να δούμε έξω από τον εαυτό μας. Αυτό είναι κάτι που μπορούμε αν θέλουμε να το κάνουμε όχι απλώς με τα μάτια, αλλά κυρίως με την ψυχή.
Θέλετε να μας μιλήσετε και για το πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας που προωθείτε μέσα από το βιβλίο στα σχολεία;
Για «Το Βήμα του Σκύλου Οδηγού», υπάρχει πρόγραμμα φιλαναγνωσίας για παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. Εφόσον μιλάμε για ένα βιβλίο γεμάτο μαρτυρίες – συνεντεύξεις – τα παιδιά με τους εκπαιδευτικούς κάνουν ένα εργαστήριο δημοσιογραφίας παίρνοντας εκείνα συνέντευξη από τους σκύλους οδηγούς και κάνοντάς τους ερωτήσεις που εγώ δεν τους έκανα. Γίνονται μικροί δημοσιογράφοι και έρχονται να καλύψουν τα δικά μου κενά. Στη συνέχεια, δημιουργούμε σελίδες με την τεχνική του κολλάζ – μια τεχνική που χρησιμοποίησε η εικονογράφος του βιβλίου Βέρα Κολοκούρη. Ολοκληρώνοντας την δράση είτε με εμένα παρούσα είτε μόνα τους τα παιδιά με τους εκπαιδευτικούς τους, έχουν δημιουργήσει δικές τους σελίδες, όμοιες ή μάλλον, καλύτερες από του βιβλίου. Ένα δικό τους «Βήμα του Σκύλου Οδηγού».
Πώς ωφελείται η Σχολή σκύλων οδηγών Λάρα από αυτό το βιβλίο;
Χάρη στο βιβλίο διαδίδεται ο θεσμός του σκύλου οδηγού, ενώ έχουμε την ευκαιρία να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά και να εκπαιδευτούμε και οι ίδιοι σε θέματα αναπηρίας και φιλοζωίας. Επιπλέον, όπως αναγράφεται και στο οπισθόφυλλο, 2€ από την πώληση κάθε βιβλίου, πηγαίνουν κατευθείαν στην Λάρα, ενισχύοντας το έργο της. Νιώθω την ανάγκη να εξηγήσω πως δεν λαμβάνω χρήματα από το βιβλίο αυτό. Έτσι, έχω μια μεγαλύτερη άνεση να προτείνω σε όλους να το αγοράσουν. «Το Βήμα του Σκύλου Οδηγού» είναι το ιδανικό δώρο για τον καθέναν μας. Μικροί, μεγάλοι, παιδιά, έφηβοι, ενήλικες ή… ακόμα και σκύλοι, όλο και κάτι δικό τους θα βρουν μέσα σε αυτό το βιβλίο!