Σκύλος και Γάτα: Παρεξηγήσεις, Εξοικείωση και 10 Πρακτικές Συμβουλές

Σκύλος και γάτα: οι αιώνιοι εχθροί! Είναι όμως έτσι στην πραγματικότητα; Προφανώς, μιλάμε για διαφορετικά είδη: έχουν άλλη εξελικτική πορεία, εξημερώθηκαν με διαφορετικούς τρόπους και «μιλάνε» άλλη γλώσσα. Κατ’ επέκταση, η συμβίωσή τους είναι πιο περίπλοκη απ’ ό,τι θα ήταν ανάμεσα σε δύο ζώα του ίδιου είδους. Ναι – άρα θέλει λίγη παραπάνω δουλίτσα.

Γράφει η Λίζα Σκούρτου

Παρ’ όλα αυτά, οι φιλίες – ή έστω η αμοιβαία αποδοχή – ανάμεσα σε σκύλο και γάτα μόνο σπάνιες δεν είναι. Κυρίως αν συνηθίσουν ο ένας την παρουσία του άλλου από μικρά και έχουν την ευκαιρία να μάθουν από νωρίς τη «ξένη γλώσσα» του άλλου.

Η αρχή της συμβίωσης με τον άνθρωπο

Ας δούμε πώς ξεκίνησε η ιστορία της συμβίωσης του σκύλου και της γάτας με τον άνθρωπο, των δύο πιο διαδεδομένων κατοικιδίων, και κατ’ επέκταση και μεταξύ τους.

Και τα δύο είδη πέρασαν χιλιάδες χρόνια γενετικών αλλαγών, προσαρμοζόμενα στον άνθρωπο και στο ανθρώπινο περιβάλλον. Αν ο άνθρωπος εξαφανιζόταν, σκύλοι και γάτες θα αγριοποιούνταν πάλι. Κι εκεί, στη φύση, συνήθως αποφεύγουν ο ένας τον άλλον ή συγκρούονται όταν υπάρχει ανταγωνισμός για βιότοπο ή/και τροφή. Ένας σημαντικός παράγοντας στην εξημέρωση και των δύο ειδών ήταν η πρόσβαση σε τροφή στους ανθρώπινους οικισμούς. Οι σκύλοι, ως ιδιαίτερα κοινωνικό είδος και μέσα από στοχευμένη εκτροφή, κατέχουν εδώ και πολύ καιρό μοναδική θέση στην κοινωνία μας. Σήμερα, πέρα από το ότι είναι κατοικίδια, τους χρησιμοποιούμε σε πλήθος ρόλων: φύλαξη, σκύλοι-οδηγοί τυφλών, ανίχνευση εκρηκτικών, ακόμη και για αναγνώριση καρκίνου.

Οι γάτες, από την πλευρά τους, βοηθούσαν τον άνθρωπο στην καταπολέμηση τρωκτικών και σε αντάλλαγμα είχαν στέγη και τροφή. Σε αντίθεση όμως με τους σκύλους, στις γάτες δεν υπήρξε – τουλάχιστον αρχικά – έλεγχος στην αναπαραγωγή τους. Έτσι, η εξημέρωση τις έχει επηρεάσει λιγότερο σε σχέση με άλλα οικόσιτα θηλαστικά – τόσο φυσιολογικά όσο και συμπεριφορικά. Πιθανότατα να βρίσκονται ακόμη σε πιο πρώιμο στάδιο εξημέρωσης από τους σκύλους. Παρ’ όλα αυτά, ο ρόλος τους στη ζωή μας άλλαξε πολύ: από «κυνηγοί παρασίτων» έγιναν και αυτές σύντροφοι, χάρη και στην προσαρμοστικότητά τους να ζουν άνετα σε διαμερίσματα και μικρά σπίτια.

Σκύλος vs. Γάτα: Οι Βασικές Διαφορές

Από τις κυριότερες διαφορές ανάμεσα στη γάτα και τον σκύλο είναι ο τρόπος που ζουν και κυνηγούν. Ο σκύλος (όπως και ο στενός συγγενής του, ο λύκος) ζει σε αγέλες και κυνηγά σε ομάδα, ενώ η γάτα είναι μοναχικός θηρευτής και θεωρείται πιο «αντικοινωνική». Και τα δύο είδη επικοινωνούν με οπτικά, οσφρητικά και ακουστικά σήματα και εκφράζονται σε μεγάλο βαθμό μέσω της γλώσσας του σώματος. Παρότι πολλές φορές χρησιμοποιούν μια «καθολική» γλώσσα σώματος, κατανοητή γενικά μεταξύ θηλαστικών, έχουν και σήματα αποκλειστικά του είδους τους. Και εδώ φτάνουμε σε έναν από τους πιο σημαντικούς λόγους που αυτά τα δύο όντα δυσκολεύονται να συνυπάρξουν αρμονικά: παρεξηγήσεις. Η γάτα γουργουρίζει όταν νιώθει όμορφα – για τον σκύλο αυτό συχνά ακούγεται σαν γρύλισμα, δηλαδή σήμα επίθεσης. Από την άλλη, όταν ο σκύλος είναι χαρούμενος κουνά την ουρά του, αλλά για τη γάτα αυτή η κίνηση είναι απειλητική. Τέτοιες «λάθος μεταφράσεις» κάνουν τη συνύπαρξη ζόρικη.

Το κυνηγετικό ένστικτο

Επιπλέον, σε πολλούς σκύλους το κυνηγετικό ένστικτο είναι έντονο και μπορεί να δουν τη γάτα ως πιθανή λεία και να επιτεθούν. Αν η γάτα τρέξει να ξεφύγει, αυτό κάνει ακόμη πιο ενδιαφέρουσα την καταδίωξη. Από την άλλη, πολλοί σκύλοι, παρά το ισχυρό κυνηγετικό τους ένστικτο, μπορούν να μάθουν πως μία συγκεκριμένη γάτα ανήκει στην «αγέλη». Δεν είναι λίγοι αυτοί που έξω κυνηγούν κάθε γάτα, αλλά στο σπίτι κουρνιάζουν δίπλα στη γάτα της οικογένειας.

Δύο Κόσμοι, Ένα Σπίτι: Η Εξοικείωση

Οι γάτες, από τη φύση τους, είναι αρχικά πιο καχύποπτες απέναντι σε άλλα είδη. Μικρότερα ζώα τα αναγνωρίζουν γρήγορα ως πιθανή λεία, ενώ μεγαλύτερα – όπως οι σκύλοι – μπορεί να τα εκλάβουν ως θηρευτές.

Οι σκύλοι, χάρη στο έντονο κοινωνικό τους ένστικτο, μπορούν να μάθουν να αποδέχονται ως κοινωνικούς συντρόφους και ζώα άλλου είδους – π.χ. ανθρώπους αλλά και ζώα-θήραμα όπως

κουνέλια ή γάτες.
Μεγάλη σημασία έχει η ηλικία του σκύλου. Στην ιδανική περίπτωση, ο σκύλος έχει γνωρίσει – από τον/την εκτροφέα – τα ζώα με τα οποία θα συμβιώσει αργότερα. Σε αυτήν την περίπτωση μένει απλώς το κουτάβι να συνηθίσει τη δική σου γάτα. Αν πάρεις σκύλο ή γάτα από φιλοζωική, φρόντισε πριν από τη γνωριμία να μάθεις όσο γίνεται περισσότερα και για τα δύο ζώα. Συχνά τα καταφύγια βοηθούν σε αυτή την εκτίμηση.

Ασφαλής Εκκίνηση: Όρια, Καταφύγια και Επίβλεψη
Μπορείς να προετοιμάσεις την πρώτη συνάντηση του σκύλου και της γάτας δίνοντάς τους μια κουβέρτα ή ένα παιχνίδι με την μυρωδιά του άλλου κατοικιδίου, ώστε να τα εξερευνήσει ο καθένα με τον ρυθμό του. Σημαντικό είναι επίσης να έχει ο καθένας τον δικό του ήσυχο χώρο για φαγητό, νερό, ξεκούραση και τουαλέτα, ώστε να μειώσεις εντάσεις γύρω από πόρους. Ένας επιπλέον λόγος για να κρατήσεις τον σκύλο σου μακριά από την άμμο της γάτας είναι ότι πολλοί σκύλοι βρίσκουν τα κόπρανα της γάτας ένα… πολύ γευστικό «σνακ». Οι γάτες επίσης πρέπει να νιώθουν ασφαλείς στην τουαλέτα τους, αλλιώς θα αναζητήσουν αλλού μέρος για να κάνουν τις ανάγκες τους – και μπορεί να καταλήξουν σε σημείο που δεν θα μας ενθουσιάσει ιδιαίτερα. Καλό είναι η γάτα να μπορεί να διαφεύγει γρήγορα και εύκολα. Πορτάκια ασφαλείας για μωρά, κλειστές πόρτες ή λουρί για τον σκύλο βοηθούν να αποφύγεις αμοιβαίες καταδιώξεις. Ιδίως στην αρχή, μην τα αφήνεις χωρίς επίβλεψη. Ο στόχος σου είναι να επιβραβεύεις και τα δύο όταν παραμένουν ήρεμα και σέβονται το ένα το άλλο. Και για να πούμε και κάτι σχετικά με την εκπαίδευση σκύλων: ζωτικής σημασίας για τη συμβίωση σκύλων με άλλα ζώα μπορεί να είναι η εντολή «Εδώ». Ακόμα και μετά από καλή εξοικείωση των δύο ζώων, ο σκύλος μπορεί να παρασυρθεί και να κυνηγήσει τη γάτα. Ένα κουτάβι μπορεί να τραυματιστεί σοβαρά από τα κοφτερά νύχια της γάτας, ενώ μια ενήλικη γάτα έχει ελάχιστες πιθανότητες να ξεφύγει από έναν ενήλικο σκύλο αν την πιάσει.

Δέκα βήματα για ομαλή γνωριμία

1. Αφιέρωσε χρόνο για τη γνωριμία.

Μην το κάνεις «στο πόδι», γιατί και ο σκύλος και η γάτα έχουν ισχυρά αρχέγονα ένστικτα. Πάρε μερικές μέρες άδεια – ένα σύντομο Σαββατοκύ- ριακο μάλλον δεν αρκεί.

2. Μείνε ήρεμος/η και υπομονετικός/ή.

Αν τα ζώα αγχωθούν, εσύ κράτα ψυχραιμία. Ο σκύλος συχνά καθρεφτίζει τη δική σου διάθεση. Παρατήρησε προσεκτικά και τους δύο και μπες ανάμεσα μόνο αν ξεφύγει η κατάσταση.

3. Άφησε τη γάτα ελεύθερη.

Μην την έχεις κλεισμένη στο κλουβί μεταφοράς: δεν έχει δυνατότητα διαφυγής και την «παρουσάζεις στο πιάτο». Επιπλέον, αυτό φαίνεται αφύσικο και στα δύο ζώα – κι εσύ θέλεις να περάσεις μήνυμα κανονικότητας.

4. Κράτα τον σκύλο με λουρί.

Άφησέ τον να αντιληφθεί τη γάτα από απόσταση και δώσε γνώριμα, καθησυχαστικά λόγια («μπρά- βο», «ωραία»).

5. Άφησέ τα να μυριστούν.

Για σκύλους και γάτες το αμοιβαίο μύρισμα είναι πολύ σημαντικό. Αν η γάτα νιώθει άνετα, άφησέ τους να μυριστούν.

6. Δημιούργησε καταφύγια και για τους δύο.

Μην τους πιέζεις να έρθουν κοντά. Θα βρουν μόνοι τους τον ρυθμό τους, με ηρεμία και υπομονή. Κι όταν κάποιος «μπουχτίσει», χρειάζεται χώρο όπου δεν θα τον ενοχλεί ο άλλος.

7. Κράτα την ατμόσφαιρα ήρεμη.

Στη διαδικασία γνωριμίας δεν χρειάζεσαι θεατές.

8. Ενίσχυσε τη θετική συμπεριφορά του σκύλου.

Κάνε ξεκάθαρο στον σκύλο ποια συμπεριφορά θέλεις. Αν υποδεχτεί τη γάτα φιλικά, επιβράβευσέ τον.

9. Δώσε αίσθηση κανονικότητας.

Αν βλέπεις ότι η γνωριμία πηγαίνει καλά, χαμήλωσε λίγο την ένταση της επιτήρησης. Για σένα, η παρουσία της γάτας είναι φυσιολογική – και ο σκύλος σε «διαβάζει».

10. Σκέψου την ασφάλεια.

Στην αρχή, όταν λείπεις, κράτα σκύλο και γάτα πάντα χωριστά. Αργότερα, συνήθως αρκεί η γάτα να έχει έναν σταθερό, υπερυψωμένο, ασφαλή χώρο διαφυγής.

Ειρήνη στο Σπίτι: Mission Accomplished

Αν η γνωριμία κυλήσει ομαλά και τις επόμενες μέρες δεν υπάρξουν σοβαρά «ατοπήματα», έχεις περάσει τα δύσκολα. Ίσως η γάτα και ο σκύλος σου να μην αποκτήσουν ποτέ πολύ στενή σχέση, αλλά και μόνο το να ζουν ειρηνικά παράλληλα είναι κατόρθωμα. Μην βάλεις τον πήχη υπερβολικά ψηλά από την αρχή – άφησε τον χρόνο και τη σωστή καθοδήγηση να δουλέψουν και… άφησε τον εαυτό σου να εκπλαγεί ευχάριστα! Μπορεί σύντομα σκύλος και γάτα να ξαπλώνουν δίπλα-δίπλα στο καλαθάκι, να αγκαλιάζονται και να γίνουν οι καλύτεροι φίλοι.

Προβολές άρθρου: 0

αγάπη γάτα κατοικίδια σκύλος συμβίωση φιλιες