«Αυτό είναι απάτη!». Σήκωσα το βλέμμα μου και είδα έναν άντρα να μου φωνάζει. Συνέχισε: «Όταν το κουτάβι σου επέστρεψε σε εσένα, του έδωσες μια λιχουδιά. Αυτό είναι απλώς δωροδοκία: πρέπει να κάνει πράγματα επειδή θέλει να σε ευχαρι- στήσει». Έφυγε λέγοντας: «Ένα χάιδεμα στο κεφάλι θα έπρεπε να είναι αρκετό».
Γράφει η Γκρέτα Φορντ, (www.grettaford.co.uk) | Πηγή: www.positively.com
Λοιπόν, δεν επρόκειτο να αφήσω αυτό να χα- λάσει μια υπέροχη εξάσκηση ανάκλησης με το κουτάβι μου, αλλά με έκανε να αναρωτηθώ τι είναι αυτό που κάνει μερικούς ανθρώπους τόσο απρόθυμους να χρησιμοποιήσουν τροφή στην εκπαίδευση και πώς, αν μπορούσα να κάνω μια σωστή συζήτηση με αυτόν τον άντρα, θα μπο- ρούσα να είχα απαντήσει στα σχόλιά του.
Είναι η χρήση τροφίμων απλώς δωροδοκία;
Αν κουνάω μια μπριζόλα για να ενθαρρύνω τον σκύλο μου να γυρίσει πίσω σε μένα, τότε ναι, θα μπορούσατε να ισχυριστείτε ότι τον δωροδοκούσα ή τον δελέαζα να εκτελέσει την επιθυμητή συμπεριφορά. Ωστόσο, είναι δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι κάτι είναι δωροδοκία αν ο σκύλος δεν γνωρίζει την πιθανή ανταμοιβή μέχρι να εκτελέσει τη συμπεριφορά! Ανεξάρτητα από αυτό, ο κύριος στόχος μου στην εκπαίδευση ανάκλησης είναι να δημιουργήσω ένα πραγματικά ισχυρό ιστορικό ενίσχυσης, επειδή γνωρίζουμε ότι αν παρακολουθήσουμε μια συμπεριφορά που μας αρέσει με μεγάλες συνέπειες (όπως νόστιμο φαγητό) για τον σκύλο, τότε θα ενισχύσουμε αυτήν τη συμπεριφορά, καθιστώντας πιο πιθανό να επαναληφθεί. Φυσικά, δεν θέλουμε να καταλήξουμε με μια απάντηση «δείξε μου τα χρήματα και θα το σκεφτώ» από τους σκύλους μας, οπότε πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με το πώς χρησιμοποιούμε την τροφή στην εκπαίδευσή μας. Για αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό να εξαφανίζουμε τα δολώματα τροφής αρκετά γρήγορα αν τα χρησιμο- ποιούμε για να εκπαιδεύσουμε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, όπως θα έκανα για να διδάξω μια στάση όπως «κάτω». Δεν θα έπρεπε να κάνουν ό,τι τους λες επειδή θέλουν να σε ευχαριστήσουν; Λυπάμαι που σας το επισημαίνω, αλλά οι σκύλοι (όπως και άλλα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων γενικά), απλώς κάνουν αυτό που «λειτουργεί» για αυτά. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σας αγαπούν, αλλά γενικά πρέπει να υπάρχει κάτι σε αυτό για αυτά. Φυσικά, για ορισμένους σκύλους, ο έπαινος από τον κηδεμόνα τους είναι ιδιαίτερα ενισχυτικός και μπορεί να είναι αρκετός όταν ζητείται από τον σκύλο σας να πραγματοποιήσει μια καθιερωμένη, απλή συμπεριφορά σε ένα εύκολο, χωρίς περισπασμούς πλαίσιο. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι αν δεν έχετε εκπαιδεύσει χρησιμοποιώντας ενισχύσεις για τις οποίες ο σκύλος σας νοιάζεται πραγματικά, είναι πιθανό να μην ασχοληθεί πολύ με το να «σας ευχαριστήσει», όταν έρχεται αντιμέτωπος με τη γοητεία άλλων πιθανών ενισχύσεων (όπως η συνέχιση της εξερεύνησης του περιβάλλοντος ή το κυνή- γι ενός σκίουρου). Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε ότι ορισμένοι σκύλοι θα κάνουν ό,τι τους ζητηθεί επειδή φοβούνται τις συνέπειες της μη πραγματοποίησης… αλλά ποιος θέλει έναν σκύλο με πληγωμένο πνεύμα που φοβάται τον κηδεμό- να του; Όχι εγώ!
Δεν μπορώ απλώς να χαϊδέψω τον σκύλο μου;
Κατά την εκπαίδευση, μπορείτε να ανταμείψετε συγκεκριμένες συμπεριφορές με ό,τι βρίσκει ο σκύλος σας πραγματικά ενισχυτικό. Εναλλακτικές πιθανές ενισχύσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν το χάιδεμα (αν και οι περισσότεροι σκύλοι δεν απολαμβάνουν πραγματικά να τα χτυπούν στο κεφάλι, όπως είχε προτείνει ο άντρας), το να τους επιτρέπετε να μυρίζουν πού έχει πάει ένας άλλος σκύλος, το να σας κυνηγούν, το να παίζουν τράβηγμα, το να τους επιτρέπετε να προχωρήσουν, το να πιάνουν μια μπάλα, το να ψάχνουν για λιχουδιές που έχουν πεταχτεί στο γρασίδι, το να μαζεύουν ένα αντικείμενο, να τους αφήνουν από το λουρί, να τους επιτρέπουν να περάσουν μια πόρτα ή να έχουν πρόσβαση σε κάτι, τον έπαινο… και πολλά, πολλά άλλα. Ναι, λοιπόν, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πράγματα εκτός από φαγητό, αλλά να γνωρίζετε ότι όλα αυτά είναι συγκεκριμένα για την περίσταση και για τον σκύλο σας – αυτό που ένας σκύλος βρίσκει ικανοποιητικό, ένας άλλος μπορεί να το βρίσκει αποκρουστικό και αυτό που αρέσει στον σκύλο σας σε ένα πλαίσιο μπορεί να μην το απολαμβάνει σε ένα άλλο! Μην κάνετε λοιπόν το λάθος να υποθέσετε ότι ο σκύλος σας βρίσκει το χάδι του προσώπου ενισχυτικό. Αν σπεύδουν να ξεφύγουν, μπορείτε να είστε σχεδόν σίγουροι ότι (σε αυτό το πλαίσιο, εκείνη τη στιγμή) αυτό δεν λειτουργεί ως θετικός ενισχυτής για τη συμπεριφορά που προηγήθηκε, κάτι που θα έπρεπε να επιδιώκετε.
Είναι δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι κάτι είναι δωροδοκία αν ο σκύλος δεν γνωρίζει την πιθανή ανταμοιβή μέχρι να εκτελέσει τη συμπεριφορά!
Νομίζω ότι τις περισσότερες φορές, οι αντιρρήσεις των ανθρώπων στη χρήση ανταμοιβών τροφίμων στην εκπαίδευση προέρχονται από την έλλειψη κατανόησης του τι ακριβώς συμβαίνει, κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα από αυτήν την εικόνα από τους βετεράνους @behavior. Όπως μπορείτε να δείτε, απέχει πολύ από το να είναι «εξαπάτηση»!