Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι σκύλων που συναντάμε στην ζωή και επομένως και στην κλινική πράξη
Γράφει η Φοίβη Σόκαλη Κτηνίατρος
Πρώτος τύπος:
Αυτός ο τύπος σκύλου δεν είναι έντονα εκδηλωτικός, η συμπεριφορά του είναι συνεσταλμένη, μετρημένη, ήπια. Είναι αυτό που λέμε ήπιων τόνων σκύλος. Αν φοβάται, θα το δείξει κατεβάζοντας το κεφάλι, χαμηλώνοντας τα αυτιά (αν είναι ράτσα που τα έχει όρθια), χαμηλώνοντας το σώμα, ακόμα και ξαπλώνοντας ανάσκελα εκθέτοντας την κοιλιά και τα γεννητικά του όργανα, τα πιο ευάλωτα σημεία του σώματός του δηλαδή, σε ένδειξη υποταγής.
Είναι ήσυχος, υποχωρητικός και υπάκουος. Αν τον μαλώσουν υποχωρεί, λουφάζει και το παίρνει κατάκαρδα. Μπορεί να κουλουριαστεί στην γωνιά του σιωπηλός, μπορεί να αναστενάξει. μπορεί να πάει να κρυφτεί. Μπορεί και να ενοχληθεί και να παραπονεθεί αλλά σε γενικές γραμμές έχει την τάση να σέβεται τους κανόνες και τις εντολές.
Αν το σπίτι έχει κόσμο, θα κάτσει ήσυχος κάπου που δεν ενοχλεί κανένα και κανένας δεν τον ενοχλεί. Την χαρά του θα την δείξει επίσης με ήπιο τρόπο, θα κουνήσει την ουρά του κρατώντας την αρκετά χαμηλωμένη. Αν θυμώσει θα γαυγίσει βέβαια και μπορεί και να δαγκώσει αλλά δεν συμβαίνει εύκολα. Η κύρια αιτία θυμού είναι το να πλησιάσουν ή να μπουν στον χώρο του άλλοι σκύλοι. Θα γρυλίσει, θα τους κυνηγήσει μπορεί και να δαγκώσει αν και συνήθως του αρκεί το να τους διώξει.
Με τους ανθρώπους έχει φιλική συμπεριφορά εκτός και αν έχει τραυματικές εμπειρίες, αν έχει υποστεί κακοποίηση. Ακόμα και τότε όμως ο σκύλος παρουσιάζει μια μικτή εικόνα φόβου και αρνητικής (μη επιθυμητής) συμπεριφοράς. πχ θα γαυγίζει υποχωρώντας, ή θα δείχνει τα δόντια του χωρίς να βγάζει ήχο και ταυτόχρονα θα σκύβει, ή θα μουγκρίσει και μετά θα βάλει την ουρά κάτω απ΄’τα σκέλια και θα φύγει τρέχοντας.
Δεν είναι ιδιαίτερα παιχνιδιάρικος σκύλος. Στον κήπο θα βρει μια γωνιά και θα αράξει. Θα του πετάξεις κάτι να το φέρει και αυτός θα κοιτάει μια εσένα και μια αυτό που πέταξες και αν του φωνάξεις “φέρτο” θα δείχνει αμήχανο.
Όταν είναι άρρωστος ή πονάει, υπομένει στωικά, μπορεί και να κρύβεται ακόμα και να αναστατώνεται αν κάποιος τον προσεγγίσει ας είναι και ο κηδεμόνας του. Όταν του δίνεις κάτι με το χέρι να φάει, πλησιάζει αργά, ήρεμα και το παίρνει ευγενικά προσέχοντας μη σε δαγκώσει (εκτός βέβαια αν είναι πολύ πεινασμένο οπότε μπορεί να πιάσει και λίγο δάχτυλο αλλά μαζεύεται αμέσως). Είναι ο σκύλος που θα σου δείξει ευγνωμοσύνη αν τον φροντίσεις και θα σου είναι πάντα πιστός.
Στην κατ’οίκον επίσκεψη, θα είναι ήρεμος ευγενικός και φιλικός. Μπορεί να φοβηθεί και να κρυφτεί ή να πάει στη γωνιά του, αποφεύγοντας βλέμματα που θα του επιβεβαίωναν ότι η επίσκεψη τον αφορά. Όταν θα έρθει στο γιατρείο για πρώτη φορά θα μπει ήρεμα, συνεσταλμένα μπορεί να δείχνει και φοβισμένος. Αυτό το είδος σκύλου σε προδιαθέτει να του συμπεριφερθείς με ευγένεια και διακριτικότητα, να του μιλήσεις χαμηλόφωνα, να το καθησυχάσεις, να το κάνεις να νιώσει ασφάλεια.
Αν του φερθείς έτσι, είναι πολύ συνεργάσιμο και δεν υπάρχει καμιά πιθανότητα να δαγκώσει. Στην κλινική εξέταση και στην αιμοληψία, είναι ήρεμος ή μαζεμένος από τον φόβο ή τρέμει. Στη νοσηλεία είναι ήσυχος, συνεργάσιμος και υπομονετικός.
Αν ζητήσεις από τον κηδεμόνα να σου περιγράψει με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις αυτού του τύπου τον σκύλο το πρώτο που θα σου πει είναι: “καλός και ευγενικός”. Άλλες εκφράσεις που χρησιμοποιούν είναι “αρχοντικός, κύριος, υπομονετικός, ευαίσθητος, ήσυχος”.
Δεύτερος τύπος:
Είναι ο χαρούμενος ζωηρός παιχνιδιάρης σκύλος. Ο σαματατζής, ο ζημιάρης, ο φωνακλάς.
Αυτός που κάνει ζημιές και τον μαλώνεις και νομίζει ότι θέλεις να παίξεις και σε κοιτάει όλο ζωντάνια με μάτια που λάμπουν. Αυτός που τρελαίνεται να του πετάς πράγματα για να τα φέρνει. Ο κοινωνικός.
Ο άτακτος. Αυτός που δεν καταλαβαίνει από κανόνες, γιατί όλα τα βλέπει σαν παιχνίδι. Αυτός που διεκδικεί έντονα, που χοροπηδάει ζητώντας χάδια, που πηδάει πάνω σου και θέλει να σε γλύψει.
Ο αεικίνητος, που θέλει χώρο να τρέξει πάνω – κάτω, να εξερευνήσει, να σκάψει να σκαρφαλώσει. Που του αρέσει το κολύμπι. Που πας να του δώσεις μια λιχουδιά και από την λαχτάρα του σου παίρνει και το χέρι. Αυτός που δεν μπορεί να καταλάβει γιατί στο καλό το μαλώνεις. Αυτός που θα του πεις “κατέβα από τον καναπέ” και θα κατέβει χαρούμενος νομίζοντας ότι θέλεις να παίξετε και όχι ότι πας να του επιβάλεις κάποιο κανόνα και θα ξανανέβει αν δει ότι δεν πρόκειται για παιχνίδι.
Είναι ο σκυλος που σε προδιαθέτει να παίξεις μαζί του αλλά σου σπάει και τα νεύρα με την ανυπακοή του, το πηγαινέλα του και τις ζημιές του.
Στον κήπο θα σκάψει, θα τσαλαπατήσει θα γαυγίσει με το παραμικρό. Είναι ο σκύλος που άμα το λύσεις στην βόλτα, απομακρύνεται και δεν γυρνάει να δει κατά διαστήματα που είσαι, μπορεί και να τον χάσεις. Αυτός ο σκύλος πρέπει να φτάσει να είναι πολύ άσχημα για να πέσει. Δύσκολα σου δείχνει ότι κάτι έχει, ότι δεν νιώθει καλά, δύσκολα θα τον δεις πεσμένο και ας έχει πυρετό ή πονάει.
Με τα άλλα ζώα είναι είτε φιλικός είτε αδιάφορος αλλά στον τσαμπουκά απαντάει με τσαμπουκά. Σε μια ομάδα αδέσποτων, θα είναι αυτό που θα έχει τις περισσότερες δαγκωματιές και τραύματα αλλά και το πιο υψηλό ηθικό. Είναι αυτό που “θα καθαρίσει” για την ομάδα. Θα καυγαδίσει εύκολα και θα δαγκώσει.
Στην κατ’οίκον επίσκεψη, θα σε υποδεχθεί όλο ζωντάνια, θα γαυγίζει και θα θέλει επαφή και παιχνίδι. Αν είναι άσχημα βέβαια δεν θα θέλει πολλά – πολλά, θα είναι του στυλ “ για να’μαστε φίλοι εκεί που πονάω δεν θα με αγγίξεις”. Στο ιατρείο θα μπει σαν σίφουνας και καλό είναι πριν ξεκινήσει η εξέταση να το αφήσεις να περιεργαστεί τον χώρο για να ικανοποιήσει την φυσική του περιέργεια και να παίξεις μαζί του για να εκτονώσει την τάση του για παιχνίδι και μετά να το βάλεις στο τραπέζι.
Στην κλινική εξέταση δεν είναι πολύ εύκολο στον χειρισμό του, κουνιέται συνέχεια, δεν του αρέσει να το ανεβάζεις στο τραπέζι και χρειάζεται συγκράτηση αλλά όχι με απότομο ή βίαιο τρόπο γιατί ή αναστα-τώνεται υπερβολικά ή αγριεύει. Αν πας κόντρα στην φύση του και αν προσπαθήσεις να του επιβληθείς με άγαρμπο τρόπο, είναι πιθανόν να δαγκώσει. Χρειάζεται ήπιος χειρισμός και συγκράτηση. Τα πράγματα διευκολύνονται αν του αποσπάσεις την προσοχή με κάποια λιχουδιά ή κάποιο παιχνίδι ή με κουβέντα. Στη νοσηλεία γαυγίζει και τα κάνει άνω κάτω, δεν μπορεί να κάτσει ήσυχο, θέλει παρέα, βόλτα, χάδια. Eίναι σκύλος που δεν του αρέσει καθόλου ο εγκλεισμός σε κλουβί νοσηλείας.
Αν ζητήσεις από τον κηδεμόνα να σου περιγράψει με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις αυτού του τύπου το σκυλί το πρώτο που θα σου πει είναι: άτακτο τσαμπουκάς. Άλλες εκφράσεις που χρησιμοποιούν είναι “δυνατός”, “δεν καταλαβαίνει τίποτα”, “μάγκας”, “λεβέντης”. Καμιά φορά μπορούν να τον χαρακτηρίσουν “κυριαρχικό” εννοώντας τελικά ότι είναι ανυπάκουος και ότι δεν σηκώνει τσαμπουκά.
Τρίτος τύπος:
Είναι o σκύλος που στην προσέγγιση ενός ξένου θα δείξει έντονη ενόχληση, ακόμα και επιθετικότητα ή αδιαφορία και ψυχρότητα που συνήθως κρύβει πάλι μια κάποιου βαθμού επιθετικότητα.
Δεν εκφράζει ούτε χαρά ούτε φόβο. Εκφράζει δυσαρέσκεια, δυσπιστία, ψυχρότητα, επιφυλακτικότητα.
Στην κατ’οίκον επίσκεψη μπορεί να γαυγίζει από την ώρα που θα μπει ο κτηνίατρος μέχρι να φύγει. Ενοχλείται από τα πάντα, γαυγίζει επειδή χτύπησες το κουδούνι, επειδή σου άνοιξαν και μπήκες στο σπίτι, επειδή μιλάς με τον ιδιοκτήτη, επειδή σηκώνεις και ανοίγεις την ιατρική τσάντα, Δεν θέλει επαφή με τον κτηνίατρο και γενικά με κόσμο έξω από τους δικούς του. Δεν θέλει γενικά πολλά-πολλά, αρπάζει εύκολα και μπορεί να το κάνει χωρίς προειδοποίηση. Επιβάλλεται σε ανθρώπους και ζώα. Βάζει τους δικούς του κανόνες.
Στο σπίτι κάθεται συχνά σε περάσματα, πχ στις πόρτες και ελέγχει ποιος βγαίνει ποιος μπαίνει. Αν περάσεις από πολύ κοντά του, μπορεί να σου μουγκρίσει ή να σε αρπάξει. Ή θα κάθεται κοντά στον κηδεμόνα και θα έχει τον νου του στο τι κάνουν οι παρευρισκόμενοι. Κόβει κινήσεις, αγριεύει με απότομες χειρονομίες ή δυνατές φωνές και γέλια. Θέλει να τα έχει όλα υπό έλεγχο. Είναι ο σκύλος ο κυριαρχικός, ο επίμονος, ο πεισματάρης, ο απαιτητικός, ο δύσπιστος. Δεν υπάρχει περίπτωση να του πάρεις κάτι που το θεωρεί δικό του, θα το τραβάει μέχρι να το σκίσει και θα μουγκρίζει ή θα σε δαγκώσει. Αν κάτσει δίπλα σου, θα σε σπρώχνει για να κάνει χώρο και θα μουγκρίζει. Όταν τον μαλώνεις αγριεύει. Θα νιώσεις κάποια στιγμή τα δόντια του και ας το φροντίζεις χρόνια.
Είναι δύσκολος σκύλος, θέλει στρατηγική για να τα πας καλά μαζί του, πρέπει να ξέρεις τα κουμπιά του. Όταν νιώθει άσχημα μπορεί να γίνει πολύ δύστροπος και δεν είναι καθόλου συνεργάσιμος. Με τους άλλους σκύλος είναι κυριαρχικός. Θα παραβεί τον κώδικα συμπεριφοράς των σκύλων και θα δαγκώσει τον άλλο σκύλο και ας μην το έχει προκαλέσει, κι ας του έχει δηλώσει υποταγή. Μπορεί να ορμήσει ακόμη και σε κουταβάκι. Μόνο αν δει ότι δεν τον παίρνει με τίποτα, μπορεί να κάνει την πάπια.
Επίσης, ζηλεύει, προσπαθεί να κάνει πέρα τους άλλους σκύλους της οικογένειας και γαυγίζει επίμονα διεκδικώντας την προσοχή του ιδιοκτήτη του για τον εαυτό του.
Μπορεί να έχει καταστροφική συμπεριφορά και να είναι εκδικητικός. Σου την φυλάει.
Θα χρειαστεί να βάλει φίμωτρο για να το εξετάσει ο γιατρός και θα μουγκρίζει όλη την ώρα και όταν του το βγάλει, θα τον δαγκώσει σε ανύποπτο χρόνο πριν βγει από το γιατρείο. Ή θα κατουρήσει την είσοδο βγαίνοντας. Μπορεί να έχει αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά πχ. να δείχνει ότι σου ζητάει χάδια και άμα πας να το χαϊδέψεις ή να το αγκαλιάσεις να σε αρπάξει. Είναι εν δυνάμει επικίνδυνος σκύλος και το νιώθεις. Σε προδιαθέτει να είσαι προσεκτικός μαζί του, δεν νιώθεις άνετα κι ας τον αγαπάς.
Οι κηδεμόνες ενός τέτοιου σκύλου τελικά είτε προσαρμόζουν σιγά-σιγά τη συμπεριφορά τους στα χούγια του στην προσπάθεια να το κάνουν μέλος της οικογένειας, είτε το κρατάνε δεμένο στον κήπο ή απομονωμένο σε κάποια ταράτσα ειδικά αν έχουν μικρά παιδιά. Συχνά σου λένε ότι κατά καιρούς ο σκύλος έχει δαγκώσει και μέλη της οικογένειας και ξένους και άλλους σκύλους και γι’ αυτό το κρατάνε δεμένο ή απομονωμένο.
Στην κλινική εξέταση και στην νοσηλεία είναι πολύ δύσκολος ο χειρισμός αυτών των σκύλων.
Σχεδόν πάντα διαπιστώνουμε ότι οι κηδεμόνες τους τα φοβούνται ή πάντως δεν νιώθουν άνετα κι ας τα αγαπάνε και προσπαθούν να τα δικαιολογήσουν.
Αν ζητήσεις από τον κηδεμόνα να σου περιγράψει με όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις αυτού του τύπου τον σκύλο το πρώτο που θα σου πει είναι: “ε! εντάξει είναι πεισματάρης” ή “θέλει να γίνεται το δικό του” ή “ε, έχει τον χαρακτήρα του” και μετά θα προσθέσει “αλλά δεν είναι κακός” ή “είναι φορές όμως που είναι πολύ γλυκός και χαδιάρης” γιατί τον αγαπάνε βέβαια αλλά καταλαβαίνεις ότι τον αγαπάνε παρ’όλο που…
Αυτοί οι τρεις τύποι σκύλων μπορούν να παρουσιάσουν τις ίδιες παθήσεις (πχ γαστρεντερίτιδα, καρδιοπάθεια, καρκίνο) αν και με κάποιες διαφορές κυρίως στον τρόπο εμφάνισης και εξέλιξης τους. Γι’ αυτό στην ομοιοπαθητική διάγνωση και θεραπεία το κλειδί είναι ο τύπος του σκύλου και όχι οι παθήσεις του ειδικά όταν αυτές είναι χρόνιες ή υποτροπιάζουσες. Μπορεί λοιπόν να έχω τρεις σκύλους με την ίδια πάθηση αλλά τα φάρμακο που θα πάρει ο καθένας να είναι διαφορετικό ανάλογα με το σε ποια τυπολογία ανήκει. Καθώς τα ομοιοπαθητικά φάρμακα ανήκουν και αυτά σε τρεις κατηγορίες, το πρώτο βήμα στην ομοιοπαθητική διαγνωστική προσέγγιση είναι το σε ποιαν τυπολογία σκύλων ανήκει ο ασθενής με βάση τα χαρακτηριστικά που προανέφερα έτσι ώστε το φάρμακο του να επιλεγεί από την αντίστοιχη κατηγορία ομοιοπαθητικών φαρμάκων. Αλλά ακόμα και να ανήκουν δύο σκυλιά στην ίδια τυπολογία και να έχουν την ίδια πάθηση, πάλι μπορεί να πάρουν διαφορετικό φάρμακο μέσα από την ίδια κατηγορία φαρμάκων. Το ποιό ακριβώς φάρμακο τελικά θα πάρει ένας συγκεκριμένος σκύλος έχει να κάνει με πιο ιδιαίτερα ατομικά χαρακτηριστικά αλλά αυτό θα ήταν πολύ πολύπλοκο να το αναλύσω και είναι πέρα από τον σκοπό αυτού του άρθρου.
Αυτό στο οποίο ήθελα να εστιάσω εδώ, είναι ότι στην ομοιοπαθητική διαγνωστική προσέγγιση, το πρώτο βήμα είναι να διαπιστώσουμε σε ποια από αυτές τις τρεις τυπολογίες ανήκει ο ασθενής μας ώστε να διαλέξουμε το ομοιοπαθητικό του φάρμακο από την σωστή κατηγορία φαρμάκων.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η κτηνίατρος Φοίβη Σόκαλη ([email protected]) γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη και ζει στην Αθήνα. Εξάσκησε την αλλοπαθητική κτηνιατρική για 17 χρόνια σε ζώα συντροφιάς και παραγωγικά. Είναι απόφοιτος και μέλος της Ομοιοπαθητικής Ακαδημίας και της Ευρωπαικής Ομοιοπαθητικής επιτροπής (ECH), και πλέον εξασκεί σχεδόν αποκλειστικά την ομοιοπαθητική κτηνιατρική στα ζώα συντροφιάς. Στην σελίδα της FB: Ομοιοπαθητική Κτηνιατρική Veterinary Homeopathy παρουσιάζει ομοιοπαθητικά περιστατικά από την κλινική της εμπειρία. Γράφει άρθρα και ετοιμάζει ένα βιβλίο κτηνιατρικής ομοιοπαθητικής το οποίο θα κυκλοφορήσει προσεχώς και θα απευθύνεται τόσο σε κτηνιάτρους όσο και σε ιδιοκτήτες ζώων. Το αγαπημένο της χόμπυ είναι η ενασχόληση με την φύση, την κομποστοποίηση, την φυσική καλλιέργεια και την περμακουλτούρα.
Σχετικές Δημοσιεύσεις:
Νόσος του Kala-azar
Φοιτητικά διλήμματα: Είμαι έτοιμος για ένα κατοικίδιο;
Η σημασία της ρουτίνας στην καθημερινότητα ενός σκύλου
Ευθανασία… Μα θα με περιμένεις στον «Παράδεισο»;
Είναι η εκμάθηση και η παραμονή σε crate ή η συμβίωση με έναν ακόμη σκύλο λύσεις για να αντιμετωπιστούν τα θέματα που σχετίζονται με τον αποχωρισμό;
