Γράφει ο Δρ. Χρήστος Καραγιάννης, Συμπεριφοριολόγος Κτηνίατρος, ΜSc, Diplomate ECAWBM (BM), MRCVS, European and RCVS Specialist in Veterinary Behavioural Medicine, www.behaviour.gr
Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους ανθρώπους, έτσι και ο κάθε σκύλος έχει τη δική του, μοναδική προσωπικότητα. Πολλές φορές, όμως, οι άνθρωποι τείνουμε να ανθρωπομορφοποιούμε τη συμπεριφορά του σκύλου μας, να εξηγούμε, δηλαδή, τη συμπεριφορά του σαν να είναι άνθρωπος, κάτι το οποίο μπορεί να τον αγχώσει και να τον μπερδέψει. Παρακάτω παραθέτουμε τις πιο συχνές επτά συμπεριφορές του τετράποδου φίλου μας, που πολλοί άνθρωποι παρεξηγούμε:
1. Δε θέλω πάντα να μοιράζομαι αυτά που μου δίνουν χαρά
Οι άνθρωποι εκτιμούμε τα οφέλη του να μοιραζόμαστε τα πράγματά μας με άλλους ανθρώπους. Αντίθετα, οι περισσότεροι σκύλοι δε νιώθουν άνετα με το να μοιράζονται αυτά που οι ίδιοι θέλουν, π.χ., τα παιχνίδια τους ή το φαγητό τους! Οι περισσότεροι σκύλοι δεν βρίσκουν καθόλου ευγενικό να τους παίρνουμε αυτά που θέλουν από το στόμα τους, εκτός και εάν τους έχουμε εκπαιδεύσει, τους έχουμε μάθει να δέχονται τέτοιου είδους παρεμβάσεις.
2. Όχι άλλες αγκαλιές
Οι άνθρωποι συχνά αγκαλιαζόμαστε για να δείξουμε την αγάπη μας. Οι περισσότεροι σκύλοι, όμως, (πάντα με εξαιρέσεις, βέβαια), δεν το αντιλαμβάνονται με τον ίδιο τρόπο. Όταν αγκαλιάζουμε το σκύλο μας ίσως νιώθει άβολα ή απειλητικά και προτιμά να μην τον αγκαλιάζουμε.
3. Κάνε, σε παρακαλώ, λίγο πιο πίσω!
Οι σκύλοι που γαβγίζουν ή γρυλίζουν, συνήθως εκφράζουν με αυτόν τον τρόπο κάποια αρνητικά συναισθήματα, για παράδειγμα, φόβο, πόνο, εκνευρισμό κ.ά. Μέσω του γαβγίσματος ή του γρυλίσματος θέλουν να απομακρύνουν τους ανθρώπους ή τους άλλους σκύλους από κοντά τους για να νιώσουν οι ίδιοι πιο άνετα. Όλοι οι σκύλοι, ανεξάρτητα από την ιδιοσυγκρασία τους ή την εκπαίδευσή τους, μπορεί μερικές φορές να χρειάζονται περισσότερο χώρο για να νιώσουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Συνήθως ο σκύλος θα προσπαθήσει αρχικά να μας δείξει ότι είναι αγχωμένος με πιο διακριτικές κινήσεις, είτε γλείφοντας τα χείλη του, είτε σφίγγοντας τους μύες του προσώπου του, είτε χασμουριώντας και αν εξακολουθεί να μη νιώθει ασφαλής είναι πιθανό να καταφύγει στο γρύλισμα ή στο γάβγισμα. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε να διαβάζουμε τη γλώσσα σώματός του.
4. Θέλω να περνάω καλά και μόνος μου
Όλη σχεδόν την ημέρα τρέχουμε στις υποχρεώσεις μας και είναι λογικό να έχουμε την ανάγκη να χαλαρώσουμε όταν γυρίζουμε στο σπίτι. Σε αντίθεση όμως με εμάς, ο σκύλος μας περνά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του στο σπίτι, χωρίς πολλά ερεθίσματα και περιμένει εμάς να γυρίσουμε για να δραστηριοποιηθεί. Πρέπει να φροντίσουμε, λοιπόν, να του παρέχουμε ό,τι χρειάζεται για να ικανοποιεί τις ανάγκες του, σωματικές και πνευματικές, δηλαδή, να τον πηγαίνουμε βόλτα και να περνάμε ποιοτικό χρόνο μαζί του, αλλά και όταν βρίσκεται μόνος του στο σπίτι, να του αφήνουμε διάφορα παιχνίδια, για παράδειγμα παιχνίδια τροφής, ώστε να απασχολείται και μόνος του.
5. Βαριέμαι στο μπαλκόνι και στον κήπο
Η πρόσβαση στο μπαλκόνι ή στον κήπο δεν αντικαθιστά τη βόλτα του σκύλου. Για να είναι υγιείς σωματικά και πνευματικά, έχουν ανάγκη να μυρίζουν νέες μυρωδιές και να έρχονται σε επαφή με καινούργια ερεθίσματα. Το μπαλκόνι ή ο κήπος είναι γι’ αυτούς οικείος χώρος, χωρίς νέα ερεθίσματα και δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη βόλτα, η οποία δε λειτουργεί μόνο ως σωματική άσκηση. Εάν ο σκύλος σας μένει έξω από το σπίτι όσο λείπετε, μην επαναπαύεστε ότι καλύφθηκαν οι ανάγκες του, γιατί το πιθανότερο είναι να περιμένει απλώς να επιστρέψετε για να παίξετε μαζί του και να τον βγάλετε βόλτα.
6. Δεν είμαι πεισματάρης, απλώς δώσε μου να καταλάβω
Πολλοί κηδεμόνες πιστεύουν ότι ο σκύλος τους επιλέγει να μην τους υπακούει. Μερικές φορές, όμως, οι σκύλοι απλώς δεν μπορούν να κάνουν αυτό που τους λέμε, είτε γιατί δεν καταλαβαίνουν τον τρόπο που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνήσουμε μαζί τους, είτε γιατί βρίσκονται σε τέτοια συναισθηματική φόρτιση, αρνητική ή θετική, που δεν μπορούν να εστιάσουν σε αυτά που τους ζητάμε. Για παράδειγμα, ενώ ο σκύλος μας γνωρίζει την εντολή “κάτσε”, μπορεί να μην υπακούσει όταν του το ζητάμε όταν έχουν έρθει επισκέπτες στην πόρτα. Μπορεί να είναι δύσκολο για εκείνον, είναι σαν να ζητάμε από ένα παιδί να μας πει την προπαίδεια φτάνοντας στην παιδική χαρά!
7. Δε τον συμπαθώ αυτόν
Κάποιοι σκύλοι στη βόλτα, ενώ αρχικά πλησιάζουν φιλικά έναν άνθρωπο ή κάποιον άλλο σκύλο, στη συνέχεια γρυλίζουν ή αγριεύουν. Αυτοί οι σκύλοι μερικές φορές θέλουν να πλησιάσουν κάποιον για να τον μυρίσουν, για να αντλήσουν, δηλαδή, περισσότερες πληροφορίες γι’ αυτόν και να τον επεξεργαστούν, γεγονός που απαιτεί κάποιο χρόνο και δε γίνεται ακαριαία. Κάποιοι σκύλοι δεν συμπαθούν όλους τους σκύλους ή τους ανθρώπους που μυρίζουν, ενώ κάποιοι άλλοι θέλουν να αλληλοεπιδράσουν περισσότερο με όσους έρχονται σε επαφή, αλλά τους περιορίζει το λουρί, με αποτέλεσμα να εκνευρίζονται. Και στις δύο περιπτώσεις, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε για να διαχειριστούμε αυτή τη συμπεριφορά του σκύλου μας (αν δε μπορούμε να ψάξουμε να βρούμε τη λύση και να αλλάξουμε αυτή τη συμπεριφορά), είναι να απομακρύνουμε τον σκύλο μας έπειτα από μερικά δευτερόλεπτα από άγνωστους σκύλους και ανθρώπους, αφού τους μυρίσει.
Επίλογος
Για οποιαδήποτε συμπεριφορά του σκύλου μας υπάρχει μία εξήγηση, μία αιτία που τον οδηγεί να αντιδρά έτσι. Δεν γρυλίζει ο σκύλος μας χωρίς λόγο, δεν δαγκώνει και δεν κάνει ζημιές στο σπίτι όταν μένει μόνος του για να μας τιμωρήσει και να μας εκδικηθεί. Σίγουρα παρεξηγούμε τον σκύλο μας με το να σκεφτόμαστε ότι θέλει να γίνει το αφεντικό του σπιτιού και ότι πρέπει να του “σπάσουμε τον τσαμπουκά” για να αλλάξει τη συμπεριφορά του. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και μην εμπιστεύεστε ανθρώπους που σας τάζουν εντυπωσιακά και γρήγορα αποτελέσματα, γιατί απλώς δεν υφίστανται τέτοιες λύσεις. Αν δε δούμε τη ζωή από τη σκοπιά του σκύλου μας, δε θα μπορέσουμε να συμβιώσουμε αρμονικά. Ο σκύλος μας δεν είναι άνθρωπος, όσο και αν πολλές φορές συμπεριφέρεται με περισσότερη ανθρωπιά από ό,τι οι ίδιοι οι άνθρωποι.
